Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Ziraat Fakültesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Yusuf Nikpeyma, budamanın meyve üretimi açısından çok önemli olduğunu ifade ederek, ''Kısa sürede ürün elde etmenin yolu düzenli ve doğru budamadan geçiyor. Ağaçların bazı dallarının kesilmesiyle güzel renkli, lezzetli, gösterişli, kaliteli ürün alınabilmektedir'' dedi.
Yrd. Doç. Dr. Nikpeyma, meyvenin insan beslenmesindeki öneminin giderek ön plana çıkmaya başladığını, özellikle modern tarım tekniklerinin uygulandığı ülkelerde bahçe tesisi ve bakım işlerinin çok önemsendiğini söyledi.
Uluslararası ticaretin artması dolayısıyla kaliteli ürün elde etmek için meyve toplama ve taşımada büyük ilerlemeler görüldüğünü ifade eden Nikpeyma, ''Bununda başında hiç şüphesiz ki budama tekniğinin önemli rolü olmuştur. Ağaçların bazı dallarının kesilmesiyle güzel renkli, lezzetli, gösterişli, güneşlenmesi iyi, kaliteli ürün alınabilmektedir'' dedi.
Budamanın meyve üretimi açısından çok önemli olduğunu vurgulayan Nikpeyma, kısa sürede ürün elde etmenin yolunun düzenli ve doğru budamadan geçtiğini belirtti. Meyve ağaçlarında fizyolojik dengeyi oluşturmanın verimi de artıracağını belirten Nikpeyma, gövde üzerinde ana dalların sayıları ve dağılışları düzenlenerek meyve ağacının sağlam, düzenli ve dengeli taç oluşturmasının sağlanması gerektiğini ifade etti.
Nikpeyma, budamayla ağacın bakımı, meyvenin derinimi ve zararlılarla mücadelenin daha kolay hale geldiğini belirterek, ''Bunun için de kurumuş, hastalıklı ekolojik ve mekanik etkilerden zarar görmüş, kırılmış dallar ile bir biri üzerine binmiş ya da zayıf dar açılı dalları kesmek gerekmektedir'' diye konuştu.
''YANLIŞ BUDAMA VERİMİ DÜŞÜRÜYOR''
Meyve ağaçlarında karbon asimilasyonunu artırmak amacıyla budama yapıldığını ifade eden Nikpeyma, Türkiye'nin meyve üretimi açısından oldukça yüksek bir potansiyele sahip olduğunu belirtti.
Son yıllarda modern bahçeler oluşturulsa da özellikle kırsal kesimde geleneksel meyveciliğin hala devam ettiğini belirten Nikpeyma, çiftçilerin büyük bölümünde budama konusunda bilgi eksikliği olduğunu söyledi. Gelişi güzel kesilen ağaç dallarının ileride telafisi olmayan sonuçları da beraberinde getirdiğini ifade eden Nikpeyma, budamada kullanılan araçların dezenfekte edilmemesinin hastalıkların taşınmasına yol açtığını, budamanın zamanında yapılmamasının da yaşanan önemli sorunlardan biri olduğunu vurguladı.
Yanlış budama ile verimde büyük düşüşlerin yaşandığına, ağaçların ürün verme süresinin de azaldığına dikkati çeken Nikpeyma, ''Eğer siz budamayı tekniğine uygun yapmazsanız ağaçlarda güneşlenme, hava sirkülasyonu ve ışıklanmanın azalmasına neden olursunuz. Bu da meyvelerin renklenmesinde istenilen sonucu alamazsanız. Diğer yandan ağacın kök-gövde dengesinin bozulmasıyla ağacın bodurluk özelliği de kaybolur'' diye konuştu.
Yrd. Doç. Dr. Nikpeyma, yaptığı araştırmada birçok çiftçinin budama konusunda yeterince teknik bilgiye sahip olmadığının ortaya çıktığını vurguladı.
Yanlış budamanın sonuçlarının ağır olduğunu belirten Nikpeyma, ''Yanlış budama sonucu bazen geri dönüşü olmayan veya geriye dönük yeniden ağaca terbiye şeklinin verilmesi oldukça uzun zaman almaktadır. Hatta bu süre içerisinde ağacın verimden düşmesi, hastalık ve zararlıların artması ve bunlarla mücadelenin zorlaşması bazen de kurumasına neden olabilir'' dedi.
Nikpeyma, bölgenin ekolojik durumuna, bitkinin fizyolojik yapısına, tür ve çeşitleri göz önünde bulundurarak her meyve ağacına farklı budama şeklinin verilmesi gerektiğini sözlerine ekledi. AA