''Bakanlık genelge değil ödenek göndersin''

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından okullara ayrılan ödenek miktarının az olduğunun altını çizen Alagöz, Okul Aile Birliği tarafından alınan kararlar doğrultusunda temizlik ve diğer ihtiyaçların karşılanması için okullara bağış yapılmasının önemli olduğuna vurgu yaptı. Velilerin bu konuda duyarlı olması gerektiği belirtilirken bir kaç art niyetli kişiler için çoğu zaman öğrencilere karşı fedakarlık yapan diğer öğretmenlerin zan altında bırakılmaması gerektiği ifade edildi.

OKUL İDARECİLERİ PANİK İÇERİSİNDE

Geçen yıl okullarda para istenmesiyle ilgili bir sorun yaşandığını söyleyen Kahramanmaraş Eğitim Bir-Sen Şube Başkanı Adnan Alagöz şöyle devam etti: '' geçen yıl okulda idareciler hakkında bağış aldığı iddiasıyla bir takım soruşturmalar da açıldı. O zaman da biz bu soruşturmaların yanlış olduğunu ifade etmiştik. Çünkü okullarda ihtiyaçları karşılayabilmek için, özellikle İlk Öğretim Okullarında bir ödenek yok, okulların belirli bir bütçesi yok. Dolayısıyla bu okulların kendi ihtiyaçlarını karşılayabilmek için mutlaka bir kaynağın olması gerekir. Peki bu kaynak nereden olacak? Okullarda Okul Aile Birliği dediğimiz birimler var. Bu Bakanlığın genelgesine göre kurulmuş, özellikle okul idarecilerinin de işin içinde olmadığı, tamamen velilerden oluşan bir birliktir. Okul aile birliği genelgesinde bu birimin açıkça bağış alabileceği ifade edilmektedir. Bu bağlamda veliler veya dışarıdan iş adamları, esnaflar okullara bağış yapabilir. Alınmış olan bu bağışlarla da okul idareleri kendi ihtiyaçlarını buradan karşılarlar. Sayın Bakanımız geçen günlerde yine bir genelge göndererek okullarda okul aile birliğine aidat ödenemeyeceğini, okul aile birliklerinin aidat alamayacağını ifade etti. Doğrudur, aidat diye bir şey yok ama velilerde senede bir defa iki defa okula katkı sunmak istiyorsa bu katkıyı da sunabilmeli. Okul idareleri de bu katkılarla okullarının ihtiyaçlarını karşılayabilmeli. Şu anda okul idareleri gerçekten panik içersindedir, acaba başımıza yine bir şey gelir mi? bir soruşturma geçirir miyiz? diye birçok okul idaresi verilen bağışları bile kabul etmeme noktasına geldi.''

OKULLARA GENELGE DEĞİL, ÖDENEK GÖNDERİLSİN

Kahramanmaraş`taki okullara bakıldığı zaman temizlik noktasında okulların büyük ihtiyaçları olduğunu belirten Alagöz sözlerine şu şekilde devam etti: '' Özellikle köy okullarında 200-300 öğrencisi olan okulların hiç hizmetlisi yok. Merkeze baktığımız zaman 2000 öğrencisi olan okullarda sadece iki tane temizlik görevlisi var. Bu iki hizmetlinin de o okula yeterli bir şekilde hizmet etmesi düşünülemez. Dolayısıyla bir sıkıntı var, bunu nasıl karşılayacak okul. Amirler geldiği zaman temizliğe bakıyorlar, pis olduğunda soruşturma açıyorlar ya da görevden almalar oluyor. Durum böyle ise ya bu okullara temizlik görevlisi verilecek ya da okul aile birliği tarafından bu görevin yerine getirilmesi sağlanacak. Velilerimize temizlik noktasında yaşanan bu sıkıntılar anlatıldığı zaman, okulumuzun daha temiz olması ve çocuklarımızın hijyenik bir ortamda eğitim alması için bir görevliye ihtiyacımız var dendiği zaman, velilerimiz zaten bunu seve seve yerine getiriyorlar. Okul idareleri velilerle bu şekilde konuştuğu zaman insanlar ikna oluyorlar ve istenilen bağışı veriyorlar. Yani bu tür  bağışlar da Bakanın açıklamış olduğu genelgeye göre kesilecekse o zaman okulların ihtiyaçlarını karşılayacak bütçenin ayrılması lazım. Onun için biz diyoruz ki, genelge değil ödenek gönderin. Yani eğer bu bağışlar olmayacaksa genelge değil ödenek gönderilsin. O genelgede İl Özel İdareleri tarafından okullara bütçe ayrıldığı söyleniyor. Bu gerçekten doğru değil, şu anda İl Özel İdareleri tarafından okullar yaptırılıyor, okulların tamirat işleri yaptırılıyor ama bazı noktalarda, özellikle temizlik konusunda,  okullar çok zor durumda kalıyor.   Geçen yıl İl Özel İdaresi tarafından, İŞKUR aracılığıyla 200 tane temizlik görevlisi tahsis edilmişti ancak bu sene bunun tamamı ödenek yokluğundan dolayı alınamadı. Ancak 50-70 tane personel alınabildi. Okulların diğer ihtiyaçlarını saymıyoruz, sadece temizlik yönünden baktığımız zaman geçen yıla göre 150 tane eksik var. temizlik görevlileri İlçelere hiç verilemedi, merkezde olan okullara ancak birer tane verilebildi, bu da okulların ihtiyacını karşılamıyor. Onun için velilerin isteğine göre yapılacak olan bu aidatların da devam etmesi lazım.  Velilerimiz aslında duyarlı, nereye harcandığını gördüğü zaman okullara yardım yapıyorlar. Yani bunun önü bir şekilde açılmalı, okul idareleri bu şekilde korkutulmamalı, ürkütülmemeli, kendi işlerini rahat bir şekilde yapabilmeli diye düşünüyoruz. Onun için yine aynı şeyi söylüyoruz, okullara genelge değil ödenek gönderilsin, özellikle ilk öğretim okullarına.''

ASLINDA BU BİR ANLAMDA HAYIR YAPILMASI İÇİN BİR TEŞVİKTİR

Okul idaresi veya öğretmenler doğrudan öğrencilerden ihtiyaçlar için bir şey talep edemez şeklinde konuşan Adnan Alagöz şu şekilde devam etti: '' okul idarecileri ya da öğretmenler örneğin bir ihtiyacımız için 5-10 lira getirin diyemez. Bu şu şekilde olur, okul aile birliği başkanı vardır, bir toplantı düzenlenir konu tartışılır, konuşulur okulun ihtiyaçların tespit edilir. Bu ihtiyaçlar nerden karşılanacak, çocuğu okula geliyorsa velilere durum anlatılır, bu zaten bu şekilde oluyor, ya da bir yazıyla tespit edilen ihtiyaçlar velilere bildirilir. Bu ihtiyaçların karşılanması için öğrenci velileri olarak, cüzi de olsa, sizden şu kadar yardım talep ediyoruz, bu parayı belirlenen hesaba yatırmanızı rica ederiz diye bildiriliyor. Veliler de duyarlı, ya kendisi ya da birinin aracılığıyla gidip verilen hesap numarasına yatırılıyor. İşleyiş şu an bu şekilde. Ama bir öğretmen ya da okul idaresi  direk olarak öğrenciye veya veliye şu kadar para getirin demez, diyemez. Bunu okul aile birliği yapacak, para işine kimse karışmaz.

Okul aile birliğinin, okulun ihtiyaçlarını tespit ederek bunu velilerden isteme yetkisi vardır. Okul aile birliği tarafından alınan bu kararın velilere ya da öğrencilere duyularak, yazılı veya sözel olarak, bunu isteme yetkisi vardır. Burada bir zorlama söz konusu olmaz, zaten gönüllülük esasına bağlı olarak isteniyor, bağış yapmak isteyenler yapar istemeyenler yapmaz. Aslında bu zorlama değildir, bir anlamda insanlara hayır yapmaları için bir teşviktir. Velilere bunun da anlatılması lazım, kendi okulunun ihtiyacı karşılanacağı için onu zorlama olarak algılamamak lazım. O para verilirse okula harcanacaktır.''

Alagöz, ''eğer suiistimaller varsa, gerçekten ihtiyaç olmadan büyük miktarda paralar isteniyorsa elbette ki bunun üzerine gidilmesi lazım, soruşturma açılması lazım hatta gerekiyorsa okul idaresinin görevden de alınması lazımdır. suiistimaller varsa, dedikodular varsa ihtiyaç olmadan para toplanıyorsa biz de diyoruz; bunun üstüne gidilsin. Ama bazen gerçekten ihtiyaç varsa okul idarecilerinin de yapacağı çok bir şey kalmıyor.'' şeklinde konuştu.

YETKİLİ OLAN BİRİM OKUL AİLE BİRLİĞİDİR

Okullarda bağış toplama konusunda yetkili olan birimin okul aile birliği olduğuna değinen Alagöz şu şekilde konuştu: ''okul aile birliği almış olduğu karar neticesinde velilerden bağış isteyebilir, hesap numarasını da bildirir, veliler de gönüllü olarak gidip o hesap numarasına parayı yatırır. Burada öğretmen ya da okul idaresi yetkili değildir, yetkili olan birim okul aile birliğidir. Öğretmenler öğrencilerden doğrudan böyle bir talepte bulunamaz ancak zaman zaman şu yapılıyordur; öğretmenler takviye olarak dergiler alıyorlardır  veya yazılı yapacaktır fotokopi çektirecektir, bunun masrafını öğretmen alır. Ancak bu şekilde masrafların karşılanması için isteyebilir. Okul adına, okul aile birliği adına öğretmen para talep edemez.''

BEŞ ON LİRAYA TENEZZÜL EDEN İDARECİLER VARSA HAKLARINDA GEREKEN YAPILSIN

Çok cüzi miktarda toplanan bağışlara tenezzül eden öğretmen ya da idareciler hakkında yasal işlemlerin yapılaması gerektiğine değinen Kahramanmaraş Eğitim Bir-Sen Şube Başkanı Adnan Alagöz şunları söyledi: ''veliler  eğitim adına okullara yapılan bu bağışların aslında kendileri için alındığını anlaması lazım. Bunun yanında bütün okulların zan altından bırakılmaması gerekir. Art niyetli olanlar mutlaka vardır ama ben inanıyorum yüzde 95 bu bağışlar okulun ihtiyaçları ve masrafları için talep ediliyor. Bu noktada idare duyarlı olacak, öğretmen duyarlı olacak ama bununla beraber veliler de duyarlı olacak. Kendi çocuğunun eğitimi için 5 Lira 10 Lira para veriyorsa bunu boşa giden bir para olarak görmemesi lazım. Onun için en ufak bir şeyde hemen şikayet ederek okuldaki idarenin, öğretmenlerin ve öğrencilerin morallerinin bozulmasına da sebep olmaması lazım. Ben zannetmiyorum ki öğretmenlerimizin neredeyse yüzde yüzü öğrencisine zarar verecek bir davranışın içinde girsin. Bir çok öğretmen var ki aç gelen çocukları okulda doyuruyorlar, simit paralarını kendi cebinden veriyorlar. Onun için velinin vereceği beş liraya on liraya öğretmenlerimiz ve idarecilerimiz tenezzül etmez. Velilerin de bu bilinçte olması lazım. Son günlerde şöyle bir algı oluştu, öğretmenler parayı topluyor ve yiyorlar. Ben inanıyorum, en az yüzde 95 öğretmenimiz için böyle bir şey söz konusu olamaz. Yani yüzde 95 iyi niyetle yapılan çalışmaları yüzde 5`lik bir olumsuz ve art niyetli insanların tutumlarına karşılık engellememek lazım. Elbette ki her yerde art niyetli insanlar vardır, olumsuzluklar, hatalar vardır. O zaman diyoruz ki, yüzde 5 yanlış yapan öğretmenler varsa mutlaka cezasını görsün. Öğrenciden aldığı beş on liraya tenezzül eden idareciler varsa haklarında gereken yapılsın, bu konuda hiç bir endişemiz yoktur.''

Kahramanmaraş İl Milli Eğitim Müdürlüğü Eğitim Öğretim ve Öğrenci İşleri Bölümünden sorumlu Şube Müdürü H.Hasan Kozan`dan aldığımız bilgiye göre, okullarda gönüllük esasına bağlı olarak, Okul Aile Birliği tarafından alınan kararla velilerin hiç bir zorlama olmadan bağış yapmasında yasal olarak hiç bir sakınca yoktur. Okula yapılacak bağış kararının okul aile birliği tarafından alınmış olması gerektiği ve yapılan bağış karşılığında makbuzun alınmasının önemli olduğu vurgulandı. Bunun dışında okul idaresi ve öğretmenler tarafından hiç bir şekilde yardım ya da bağış talep edilemeyeceği ancak okul aile birliği tarafından tespit edilen okulun ihtiyaçları için ve yine okul aile birliğinin talebi doğrultusunda velilerin isteğine bağlı olarak bağış yapılabileceği belirtildi.

 14.6.1973 tarihli ve 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanununun 16. maddesine dayanılarak hazırlanan okul aile birliği genelgesinde, okul aile birliğinin kuruluş amacı şu şekilde tanımlanıyor:

Kuruluş, Görev, Yetki ve Üyelik

Kuruluş

MADDE 5 " (1) Okul ile aile arasında bütünleşmeyi gerçekleştirmek, veli ile okul arasında iletişimi ve iş birliğini sağlamak, eğitim ve öğretimi geliştirici faaliyetleri desteklemek, okulun ve maddi imkânlardan yoksun öğrencilerin eğitim ve öğretimle ilgili zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak üzere okullar bünyesinde tüzel kişiliği haiz olmayan birlikler kurulur.

Yayınlanan Genelgede yer alan 6. maddede okul aile birliğinin görev yetkileri açıklanmış. Buna göre aile birliğinin görevleri arasında yer alan konulardan bazıları şunlar:

"MADDE 6 " (1) Birliğin görev ve yetkileri şunlardır:

d) Okulun ihtiyaçlarını karşılamak için mal ve hizmet satın almak, bu hizmetlere ilişkin sosyal güvenlik primi, vergi ve benzeri ödemelerin yapılmasını sağlamak.

f) Okula yapılan ayni ve nakdî bağışları kabul ederek kayıtlarını tutmak, sosyal, kültürel etkinlikler ve kampanyalar düzenlemek, şartlı bağışları amacına uygun olarak kullanmak.

ğ) Okul yönetimi ile iş birliği yaparak, imkânları yeterli olmayan öğrencilere maddi ve manevi destek sağlamak, aynı amaçla kardeş okullara da katkıda bulunmak."

Yine aynı Genelgede birliğin gelirleri kısmında 15. maddede gelirler arasında yer alan bir kaçı:

"MADDE 15 " (1) Resmi okullarda Birliğin gelirleri;

a) Ayni, nakdî, şartlı/şartsız bağış ve yardımlardan

b) Okulların bünyesindeki kantin ve benzeri yerlerin işlettirilmesi, gerektiğinde işletilmesinden elde edilen gelirlerinden,

c) Kamu kurum ve kuruluşları, özel hukuk tüzel kişilikleri ve gerçek kişilerin, örgün ve yaygın eğitim kurumları bünyesinde eğitim ve öğretimin yapıldığı saatler dışında gerçekleştirecekleri sosyal, kültürel, sportif, kurs, proje, sınav, toplantı, kampanya ve benzeri gelir getirici etkinliklerinden sağlanan gelirlerden,

ç) Diğer gelirlerden"

  (2) Birlikler, velileri hiçbir surette bağış yapmaya zorlayamaz, okul kayıt döneminde bağış ve yardım toplayamaz. Ayrıca Bakanlık tarafından yürütülen proje ve yapılan protokoller kapsamında okul ve kurumlarda yapılacak faaliyetlerden ücret talep edilemez."

Gelirlerin kabulü kısmında ise şunlar yer alıyor.

MADDE 16 " (1) Gelirler birlik adına bankalarda açılacak hesapta toplanır.

(2) Birlik tarafından nakde çevrilebilecek ayni yardımlar nakde çevrildikten sonra bağışlar hesabına yatırılır. Nakde çevrilemeyen ayni yardımlar ise belge karşılığında okul müdürlüğüne teslim edilir.

(3) Nakdi bağışların öncelikle birliğin banka hesabına yatırılması sağlanır, mümkün olmadığı durumlarda gelir makbuzu karşılığında kabul edilir. Belge karşılığı elden alınan bağışlar en geç beş iş günü içinde birliğin banka hesabına yatırılır.

Gelirlerin harcanması 18. maddede şu şekilde şu şekilde yer alıyor:

"(2) Birliğin banka hesabındaki paralar, birlik başkanı ve muhasip üyenin müşterek imzasıyla çekilir. Birlik başkanının bulunmadığı durumlarda başkan yardımcısı yetkilidir."

 (Fatih YALÇIN)