Doğu Akdeniz Geçit Kuşağı
Tarımsal Araştırma İstasyonu Müdürlüğü tarafından hazırlanan proje ile
Kahramanmaraş tarhanasında kalite ve lezzet arttırılacak. Dr. Rukiye Kara'nın
proje yürütücülüğünü üstlendiği çalışma ile Kahramanmaraş tarhanası yapımına
uygun beyaz daneli buğday üretimiyle tarhanada standartın yakalanması
amaçlanıyor.
2008 yılında 167 çeşit buğday
ile başlanan projede çeşit sayısı 2011 yılsonu itibariyle
Proje hakkında bilgi veren Dr.
Rukiye Kara şunları konuştu: "Doğu Akdeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma
İstasyonu Müdürlüğü olarak biz Kahramanmaraş'ta, Kahramanmaraş tarhanası
yapımına uygun olarak ekmeklik buğday çeşitlerinin belirlenmesi amacıyla 2008
yılında bir proje başlattık. 2011 yılı sonu itibariyle de bu projeyi
sonlandırdık. Bunu yapma amacımız ilk etapta Kahramanmaraş tarhanası inanılmaz
derecede büyüyen bir sektör haline geldi. Bu sektörün büyümesiyle birlikte
buğday talebi, daha doğrusu Kahramanmaraş'ta dövme yani yarma olarak bilinen
ham maddenin tarhana yapımında eksikliği çıktı ortaya. Çünkü tarhana yapmak
için dövmecinin istekleri, belirlediği buğday ve üreticinin ve tüketicinin
kriterleri ortak olarak tutmuyordu. 1 saatte dögülen buğday tanesi de var 3-4
saatte döğülecek buğday tanesi de var. Değirmenci kendi tercihine göre kısa
sürede döğülebilecek çeşitleri arıyor. Ama üreticinin ve tüketicinin istekleri
çok farklı yönde olabiliyor. Bu amaçla biz hepsinin, çiftçinin, değirmencinin,
üreticinin, tüketicinin ortak olarak kullanacağı bir materyal var mıdır,
hepsinin talebini karşılayacak bir çeşit var mıdır amacıyla yola çıktık. Bu
amaçla 167 tane uluslar arası materyal topladık, araştırmasını yaptık."
Çiftçiler, değirmenciler ve
üreticilerle ortak bir çalışma yaptıklarını ifade eden proje yürütücü Kara şu
şekilde konuştu: "İlk yılın sonunda tarla gözlemleri ve değirmencilerle
yaptığımız ortak çalışmanın sonunda bu sayıyı biz 64'e indirdik. İkinci sene
yine, tarla gözlemleri, değirmenci gözlemleri ve kalite özelliklerine, kalite
özellikleri protein oranı, sarılık değeri, kırmızılık değeri, sertlik değeri ve
daha birçok kriter var, bakarak seçim yaptık. 3. Yılın sonunda ise 8 çeşide
indirdik bunları."
Projenin hazırlanma amacıyla
ilgili bilgi veren Kara şunları dile getirdi: "Bizim elde ettiğimiz sonuç ne
oldu? Tarlada verime baktık bunu çiftçi için yaptık, dövme özelliklerini
inceledik bunu bir değirmenci için yaptık. Arkasından tarhana özelliklerine
baktık bu hem tarhana üreticisi ve satıcısı için kullanılan materyallerdir.
Kalite özelliklerini dikkate alarak değirmencilerin, tarhana üreticilerinin
ortak çıkarlarını gözeterek hepsinin ortak paydada buluştuğu bir materyal elde
etmeye çalıştık. Bununla ilgili de yaygın olarak kullanılan Darıel, Cumhuriyet,
Atay85 gibi farklı 8 tane materyal elde ettik.
Şu anda bu türlerin tarlada ekimini yaptık ondan sonra bu şekilde
tarhanalık buğday olarak tescile sunmayı düşünüyoruz." (M. Serhat TOPALCA)