Billboard ve açık alanlar ve
LED ekranlar yasak kapsamına alındı. Yerel seçimler için aday adaylıklarını açıklayanlar
1 Ocak 2014 tarihine kadar seçim bürosu açıp broşür ve el ilanı dağıtamayacak.
Ancak Kahramanmaraş'ta bazı aday adayları yasağa rağmen el ilanları dağıtmaya
ve afişler astırmaya devam ediyor.
Kahramanmaraş Büyükşehir
Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Abid Vanlı, 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun
43. Maddesinde, önseçimde propaganda ile ilgili hükümler düzenlendiğini
belirtti. Vanlı; "Siyasi partilerden aday adayı olmak isteyen şahısların,
adaylarını ve kendilerini tanıtıcı bilgileri içeren afiş ve benzeri
materyalleri kullanmak suretiyle seçim çevrelerinin çeşitli yerlerine, para
karşılığı kiralanan billboardlara, yerleşim yerleri üzerinde uçaklara asılan
pankartlar vasıtası ile tanıtım yaparak, seçim bürosu açıp propaganda yapmaları
1 Ocak' a kadar yasaklandı.`` hatırlatmasında bulunarak, yasağı ihlal
edenler hakkında gereken işlemlerin yapılacağına inandığını söyledi.
PROPAGANDA MEDYA ÜZERİNDEN YAPILACAK
Kahramanmaraş Büyükşehir
Gazeteciler Cemiyeti tarafından yapılan açıklamada şu görüşlere yer verildi:
"Kahramanmaraş Valiliği, Cumhuriyet Başsavcılığı, Emniyet Müdürlüğü ve Belediye
Başkanlığı'nın Zabıta ve İlan-Reklam Servisi gibi birimleri başta olmak üzere
konu hakkındaki yetkili, görevli ve ilgili devlet kurumlarının yasağı ihlal
edenler hakkında gereğini yapacaklarına olan inancımız tamdır. Serbest
Propaganda 1 Ocak'ta başlayacak. Kahramanmaraş`ta bu kanunu ihlal eden
hareketler hakkında gereken yasal işlemler yapılmalı, kanunlara uyanlar haksız
rekabetle karşı karşıya bırakılmamalıdır. Saygı ile duyurulur."
Öte yandan; aday adaylarının
propaganda çalışmalarını medya organları üzerinden yapmalarının ününde ise şu
anda herhangi bir kısıtlama bulunmazken Başkan Vanlı, medya yayın organlarının
hak ve menfaatlerini korumanın ise asli görevleri arasında olduğunu sözlerine
ekledi.
İŞTE BELEDİYE BAŞKAN ADAY ADAYLARINI VE KONU
HAKKINDAKİ YETKİLİLERİ ÇOK YAKINDAN İLGİLENDİREN REKLAM VE PROPAGANDA YASAKLARI
HAKKINDA YSK KARARI...
"İçişleri Bakanlığı Emniyet
Genel Müdürlüğü tarafından Kurulumuz Başkanlığına gönderilen 29/8/2013 tarihli,
11837526.34694(15151)-1229-6504/150551 sayılı yazıda; 30 Mart 2014 tarihinde
yapılacak olan Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri
Seçimi ile ilgili olarak siyasi partilerden aday adayı olmak isteyen
şahısların, adaylıklarını ve kendilerini tanıtıcı bilgileri içeren afiş ve
benzeri materyalleri kullanmak suretiyle seçim çevrelerinin çeşitli yerlerine,
para karşılığı kiralanan billboardlara, yerleşim yerleri üzerinde uçaklara
asılan pankartlar vasıtası ile tanıtım yaptıkları, seçim irtibat bürosu açarak
propaganda yaptıkları, bu propagandaların diğer siyasi partiler tarafından
şikayet edildiğine ilişkin Manisa Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü ve Mersin
Valiliği İl Emniyet Müdürlüğünün yazılarının ekte Kurulumuza sunulduğunu, 2820
sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun "Önseçimde propaganda ile ilgili hükümler"
başlıklı 43. maddesinde, aday yoklamalarına katılan aday adayları için açık
hava ve kapalı yer toplantılarının tertiplenemeyeceğinin düzenlendiğini, yine
duvar ilânı, el ilânı ve her nevi matbua, ses ve görüntü bantları ile
propaganda yapmanın yasak olduğunun belirtildiğini, ilgili Kanun maddesinin
devamında ise; sadece siyasi partilerin aday adaylarının, meslek veya sanat
hayatlarındaki derece, başarı ve eserlerini, memlekete yaptığı hizmetleri
gösterir vesikalık fotoğraflarını taşıyan matbualar bastırıp
dağıtabileceklerinin serbest olduğunun hüküm altına alındığını, ayrıca yine
aynı maddenin ikinci paragrafında, aday adaylarının tanıtımının nasıl
yapılacağının belirtildiğini, yapılacak olan Mahalli İdareler ile Mahalle
Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimine ilişkin seçimin başlangıç
tarihinden önce gerek siyasi partiler, adaylar ve gerekse aday adayları için
propaganda yapılıp yapılamayacağı, seçim irtibat bürolarının açılıp
açılamayacağı konusunda mevzuat çerçevesinde uygulanacak müeyyideler konusunda
tereddüt oluştuğunu, benzer tereddütlerin diğer illerde ve yapılacak olan diğer
seçimlerde de meydana gelebileceğini, bu nedenle, verilecek cevaba esas teşkil
edecek hukuki görüş bildirilmesi istenilmiş olmakla, konu incelendi;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
2972 sayılı Mahalli İdareler
ve Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Kanunu'nun 8. maddesinde;
mahalli idareler seçimlerinin beş yılda bir yapılacağı belirtilmiş olup, her
seçim döneminin beşinci yılındaki 1 Ocak gününün seçimin başlangıç tarihi, aynı
yılın Mart ayının son Pazar günü de oy verme günü olduğu belirtilmiştir. Buna
göre de 30 Mart 2014 tarihinde yapılacak olan "Mahalli İdareler ve Mahalle Muhtarlıkları
ve İhtiyar Heyetleri Seçimi"nin başlangıç tarihi 1 Ocak 2014 günüdür.
2820 sayılı Siyasi Partiler
Kanunu'nun 43. maddesinde, önseçimde propaganda ile ilgili hükümler düzenlenmiş
olup, bu maddenin birinci fıkrasına göre; aday yoklamalarına katılan aday
adayları için propaganda yapmak amacı ile açık hava toplantıları, örf ve âdete
göre sohbet toplantısı sayılanlar hariç olmak üzere kapalı salon toplantıları
tertiplenemeyecek, duvar ilânı, el ilânı ve her nevi matbua, ses ve görüntü
bantlarıyla propaganda yapılamayacaktır. Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise,
siyasi partilerin, tüzüklerinde gösterilmek kaydıyla aday adayları için
bunların vereceği bilgileri de esas alarak aday adaylarının meslek veya sanat
hayatlarındaki derece, başarı ve eserlerini memlekete yaptığı hizmetleri
gösterir vesikalık fotoğraflarını taşıyan matbualar bastırıp dağıtılabileceği,
aday adaylarının soyadı alfabe sırasına göre düzenlenecek benzer bilgileri
içeren matbuaların sandık başlarına asılabileceği hüküm altına alınmıştır.
Seçim dönemine ilişkin
propaganda ile ilgili hükümler 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen
Kütükleri Hakkında Kanun'da düzenlenmiştir. Bu Kanun'un 50. maddesinde; açık
yerlerde propaganda, 51. maddesinde; kapalı yerlerde propaganda, 51/A maddesinde;
seçim büroları, 52. maddesinde; radyo ve televizyonda propaganda, 55/B
maddesinde; basın, iletişim araçları ve internette propaganda, 56. maddesinde;
hoparlörle propaganda, 57. maddesinde; propaganda amaçlı yayın ve malzeme
dağıtma, 58. maddesinde; propaganda yayınlarına ilişkin yasaklar, 60.
maddesinde; ilân ve reklam yerleri ve 61. maddesinde de; ilân ve reklam yerleri
ile ilgili yasaklar gösterilmiştir. Bütün bu maddelerdeki düzenlemeler seçim
zamanına ilişkin olup, 51/A maddesinde de net olarak ifade edildiği üzere,
seçimin başlangıç tarihinden itibaren, seçime katılan siyasi partiler ve
bağımsız adaylar, katıldıkları seçim çevrelerinde seçim çalışmalarını yürütmek
üzere seçim büroları açabileceklerdir. Seçimin başlangıç tarihi olan 1 Ocak
2014 tarihinden önce seçim bürolarının açılması mümkün değildir.
Aday adaylarının önseçimdeki
propaganda esas ve usulleri 2820 sayılı Kanunun 43. maddesinde açık olarak
gösterilmiştir. Buna göre; aday adayları sadece örf ve âdete göre sohbet
toplantısı sayılan kapalı salon toplantısı hariç, açık hava ve kapalı salon
toplantıları tertipleyemeyecekler, duvar ilânı, el ilânı ve her nevi matbua,
ses ve görüntü bantlarıyla propaganda yapamayacaklardır. Buna karşın, siyasi
partiler tarafından, tüzüklerinde gösterilmek kaydıyla aday adayları için
bunların vereceği bilgileri de esas alarak aday adaylarının meslek veya sanat
hayatlarındaki derece, başarı ve eserlerini memlekete yaptığı hizmetleri
gösterir vesikalık fotoğraflarını taşıyan matbualar bastırıp dağıtılabilecektir.
2820 sayılı Kanun'un 8., 43.
ve 298 sayılı Kanun'un 50., 51., 51/A, 57. ve 58. maddeleri birlikte
değerlendirildiğinde; Seçim bürolarının, ancak seçimin başlangıç tarihi olan 1
Ocak 2014 tarihinden itibaren açılabileceği, aday adaylarının bu tarihten önce
seçim büroları açmalarının mümkün olmadığı, aday adaylarının kendilerini
tanıtıcı ilân, afiş, pankart asamayacakları, matbua dağıtamayacakları, sadece
siyasi partilerce önseçim döneminde tüzüklerinde gösterilmek kaydıyla aday
adayları için, bunların vereceği bilgilerin de esas alındığı aday adaylarının
meslek veya sanat hayatlarındaki derece, başarı ve eserlerini, memlekete
yaptığı hizmetleri gösterir vesikalık fotoğraflarını taşıyan matbualar
bastırılıp dağıtılabileceği, aday adaylarının soyadı alfabe sırasına göre
düzenlenecek bilgileri içeren matbuaların (önseçimde) sandık başlarına
asılabileceği yönünde görüş bildirilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
S O N U Ç:
Açıklanan nedenlerle;
1- Seçim bürolarının, ancak
seçimin başlangıç tarihi olan 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren açılabileceği,
aday adaylarının bu tarihten önce seçim büroları açmalarının mümkün olmadığı,
aday adaylarının kendilerini tanıtıcı ilân, afiş, pankart asamayacakları,
matbua dağıtamayacakları, sadece siyasi partilerce önseçim döneminde
tüzüklerinde gösterilmek kaydıyla aday adayları için, bunların vereceği
bilgilerin de esas alındığı aday adaylarının meslek veya sanat hayatlarındaki
derece, başarı ve eserlerini, memlekete yaptığı hizmetleri gösterir vesikalık
fotoğraflarını taşıyan matbualar bastırılıp dağıtılabileceği, aday adaylarının
soyadı alfabe sırasına göre düzenlenecek bilgileri içeren matbuaların
(önseçimde) sandık başlarına asılabileceği yönünde görüş bildirilmesine,
2- Karar örneğinin İçişleri
Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğüne gönderilmesine, 4/9/2013 tarihinde
oybirliği ile karar verildi." (Fatih
YALÇIN)
