Adalet Bakanlığı, TOBB ve
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Türkiye Ofisi tarafından yürütülen Türkiye`de
Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Uygulamasının Geliştirilmesine Destek
Projesi' kapsamında ilki Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası işbirliğinde
düzenlenen Ticari Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk Konulu Farkındalık Artırma
Toplantısı' Ticaret ve Sanayi Odası'nda gerçekleştirildi.
Toplantıya, Adalet Bakanlığı
Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü Arabuluculuk Daire Başkanı Hakan Öztatar,
Kahramanmaraş Cumhuriyet Başsavcısı Mustafa Küçük, Kahramanmaraş Baro Başkanı
Metin Doğan, KMTSO Yönetim Kurulu Üyesi Adnan Toprak, Adalet Başmüfettişi
Muhammed Murat Ülkü, Hâkimler Savcılar Yüksek Kurulu Başmüfettişleri Arif Sami
Kaya, Mehmet Çabuk, Müfettiş Kerim Duman, Afşin TSO Yönetim Kurulu Başkanı
Bekir Sıtkı Can ve TOBB Reel Sektör Araştırma Geliştirme ve Uygulama Daire
Başkanı Fatih Soysal, sanayiciler ve avukatlar katıldı.
"HUKUKİ
UYUŞMAZLIKLAR ÜLKEMİZİN ÖNEMLİ SORUNLARI ARASINDA
"
Toplantının açılış konuşmasını
yapan KMTSO Yönetim Kurulu Üyesi Adnan Toprak, ticaretteki uyuşmazlıklara
değindi. Ticarette rekabetin yaygınlaşması dolayısıyla son 10 yılda dava
dosyalarında artış olduğunu ifade eden Toprak şunları söyledi: "Dünyada ve ülkemizde giderek artan rekabet
iş hayatında hukuki uyuşmazlıkları artırmış, Türkiye'de ticaret mahkemelerinin
son on yılda dava sayısının 96 binden 130 bine yükselerek yüzde 35 artış
göstermesi bunun en önemli kanıtı olmuştur. Diğer taraftan, iş mahkemelerine
baktığımızda yine son on yıllık süreçte dava sayısının 152 binden 355 bine
yükselmesi, işçi-işveren uyuşmazlıklarının ciddi şekilde artığını
göstermektedir. Tüm hukuk mahkemeleri itibariyle 2012 yılında alacak davaları
146 bin dava ile en çok açılan davalarda ilk üçe girmektedir. İcra davalarının
sayısı ise son on yılda 10 milyondan 21 milyona yükselmiştir. Bütün bu
göstergeler iş dünyasındaki hukuki uyuşmazlıklar ülkemizin önemli sorunları
arasında yer aldığını ortaya koymakta, mahkemelerin iş yoğunluğu bakımından
ciddi şekilde olumsuz etkilendiğini göstermektedir. Son yirmi yılda hâkim
başına düşen dava sayısının 577'den 1057'ye yükselmesi bunun bir kanıtı
olmaktadır. Bu nedenle, Arabulucuk Kurumu'nu çok önemsediğimizi, bugünkü
toplantımızın arabulucuk konusundaki bilinmeyen kavramların ve sürecin nasıl
işlediğine dair uygulamalı bilgilerin kamuoyuna anlatılması açısından çok
yararlı olacağı inancımı özellikle ifade etmek istiyorum."
"KURUMUN DEVREYE GİRMESİ EKONOMİK VE SOSYAL KALKINMA
BAKIMINDAN RAHATLATICI BİR UNSUR OLACAKTIR"
Kahramanmaraş'ın ekonomisi
hakkında da bilgi veren Toprak, şöyle konuştu: "Bugün 5 milyar dolar özel
sektör yatırımına imza atarak 8,5 milyar dolar toplam ticaret hacmi, 3,5 milyar
dolar sanayi hacmi ve 100 bin kişilik istihdam yapısı ile 2 milyar dolar dış
ticaret hacmi üreten önemli bir sanayi merkezidir. Bu itibarla, gerek
işçi-işveren ilişkilerinde, gerekse işletme ile işletme arasında veya devlet ve
işletme arasında ortaya çıkan uyuşmazlıkların çözümünde Arabuluculuk Kurumunun
devreye girerek sorunları hızlı ve etkin şekilde çözüme bağlaması ekonomik ve
sosyal kalkınma bakımından oldukça rahatlatıcı bir unsur olacaktır."
Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri
Genel Müdürlüğü Arabuluculuk Daire Başkanı Hakan Öztatar, Adalet Bakanlığı
Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP)
Türkiye Ofisinin işbirliğiyle yürütülen Proje kapsamında gerçekleştirilen
faaliyetleri anlattı.
"ARABULUCULUK HAKKINDA DAHA ÖZEL BİR FARKINDALIK VE
BİLİNÇ OLUŞTURULMASI HEDEFLENMEKTEDİR"
Özatar şunları dile getirdi:
"Başta Ankara ve İstanbul olmak üzere Ülkemizin değişik illerinde, çevre illeri
kapsayacak şekilde ulusal ve uluslararası çalışma toplantıları, çalıştay,
seminer ve konferanslar düzenlenmiş, İtalya'ya çalışma ziyareti gerçekleştirilmiştir.
Yapılan bu bilimsel faaliyetlerle, Bakanlığımızın Stratejik hedeflerine uygun
olarak, arabuluculuk kurumunun, ilgili paydaşlar ve toplum nezdinde tanıtımına,
farkındalık ve toplumsal bir bilinç ile duyarlılık oluşturulmasına
çalışılmıştır. Yapılması planlanmış ve önümüzdeki günlerde gerçekleştirilecek
olan bölgesel tanıtım ve eğitim seminerleriyle de ülkemizin siz çalışkan ve
değerli sanayicilerine, tacir ve esnaflarına arabuluculuk ve arabuluculuğun
pratikteki faydalarına ilişkin bilgiler verilmek suretiyle; arabuluculuk
hakkında daha özel bir farkındalık ve bilinç oluşturulması hedeflenmektedir.
Böylece ülkemizde arabuluculuk sisteminin daha iyi tanıtılarak, gerekli teorik
ve pratik alt yapının oluşturulması ve kullanılmasının teşvik edilmesi düşünülmektedir."
Daire Başkanı Hakan
Ötatar: "Özel hukuk uyuşmazlıklarının
bir kısmını çözüme kavuşturarak yargının yükünü hafifleteceğine, daha da
önemlisi ihtilaflarla bozulan toplumsal barışın yeniden tesis edilerek
sürdürülebilir bir hale getirilmesinde önemli rol oynayacağına inandığım
arabuluculuk kurumunun tanıtılmasına yönelik bu eğitim seminerinin, başarılı ve
yararlı geçmesini diliyor ve tüm katılımcıları tekrar saygıyla selamlıyor,
seminerin hazırlanmasında emeği geçenlere şimdiden teşekkür ediyorum." diyerek
sözlerini bitirdi.
"UYUŞMAZLIK ÇÖZÜMÜ İÇİN KULLANILAN EN YAYGIN YÖNTEMDİR"
Toplantıda konuşan
Kahramanmaraş Cumhuriyet Başsavcısı Mustafa Küçük, arabuluculuk yönteminin
yargının yükünü hafifleteceğine değinip, önemini anlattı. Küçük, şunları
söyledi: "Arabulucuk, günümüzde dostane yollarla uyuşmazlık çözümü için
kullanılan en yaygın yöntemdir. Bir uyuşmazlığın ya da davanın çözümünde
arabuluculuğun tercih edilmesinin nedeni ihtilaflı taraflara sunduğu yararlar
olup hem zamandan hem de masraflardan tasarruf ettirmesidir. Diğer yandan
tarafları tatmin edecek sonuçlar çıkması bakımından da önemlidir."
"KADİM GELENEĞİMİZDE DE ANLAŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜNDE AKİL
İNSANLARA SORULMASI HEP UYGULANA GELMİŞTİR"
Baro Başkanı Metin Doğan ise
Türkiye'de yargılamaların uzun sürmesi ve sonuç elde edilmemesi nedeniyle
farklı çözüm yollarının ortaya çıktığını söyledi. Gündeme gelen arabuluculuk
yönteminin de Türk örf ve adetlerinde asırlardır uygulandığını kaydeden Doğan
şöyle konuştu: "Ülkemizde yargılama faaliyetinin uzun sürmesi, davaların aradan
yıllar geçmesine rağmen sonuçlandırılamaması ve Yargıtay'da temyizde bekleyen
dava dosyası sayısının milyonlarla ifade edilmesi adalet politikalarını
yönlendiren yasama organını başka alternatifler aramaya yönlendirmiştir. Bu
çözüm yollarından birisi de yeni kanunlaşan arabuluculuk kuruluşudur. Bizim
millet olarak kadim geleneğimizde de anlaşmazlıkların çözümünde akil insanlara
sorulması, hatırlı kişilerin araya girerek tarafları yatıştırmaları hep
uygulana gelmiştir. Yargı süreci sonunda hâkim tarafından verilen karar sadece
taraflardan birini tatmin etmekte bazen de verilen karar her iki tarafı da
memnun etmekten uzak olmaktadır. Oysa arabulucuya gidilmesi halinde taraflar
birlikte kendi çözümlerini oluşturmakta, her iki tarafın da kabul edebileceği
sonuç elde edilmektedir. Bu bakımdan arabuluculuk oldukça önemlidir."
Toplantıda, Uluslararası
Arabulucu Baria Ahmed ile Erzincan Üniversitesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı
Başkanı Doç. Dr. Şafak Narbay birer sunum gerçekleştirdi. Toplantı, soru cevap
bölümüyle son buldu. (M. Serhat TOPALCA)
