Tüketicilere müjdeli haber

1995 yılında çıkarılan ve 2003 yılında kapsamlı bir değişikliğe gidilerek düzenlenen Tüketicileri Koruma Kanunu, vatandaşların mağduriyetleri dikkate alınarak yenilendi. Tüketicilere önemli haklar tanıyan yeni Tüketicileri Koruma Kanunu, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde oybirliğiyle 7 Kasım'da kabul edildi.

Yeni kanunla ilgili olarak tüketicinin lehine birçok yeni düzenleme yapıldığına değinen AK Parti Kahramanmaraş Milletvekili ve İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Üyesi Sıtkı Güvenç, Kanun hakkında yaptığı açıklamada şunları dile getirdi:"Tüketicileri Koruma Kanunu, ülkemizdeki 76 milyon tüketiciyi ve onların mağduriyetleri dikkate alınarak yenilenmiştir. Tüketicileri Koruma Kanunu, tüketicilere önemli haklar tanıyan onların korunmasına, bilinçlendirilmesine yönelik önemli düzenlemeler içermektedir. Kanunla yapılan düzenlemelerin uygulanmaya geçmesiyle birlikte dünyanın gelişmiş ülkelerindeki tüketicilerin sahip olduğu haklara ülkemizdeki 76 milyon tüketicinin de sahip olması mümkün olacaktır."

Ayıplı malların iadesi, konut satışı, kredi kartları, banka kartları üyelik aidatları, abonelik sözleşmeleri, taksitli satışlar, elektrik- su-doğalgaz- internet-cep telefonu abonelikleri gibi tüketiciyi ilgilendiren pek çok alanda yenilikler getiren düzenlemelerin içeriğine de değinen Güvenç, tüketici hakları konusunda toplumun bilinçlenmesinin önemli olduğunun altını çizdi.

"KARMAŞIK OLARAK DÜZENLENEN SÖZLEŞMELERE SON VERİLİYOR"

Yeni kanunda yer alan düzenlemelerde kafa karıştıran ve anlaşılamayan sözleşmelere son Verildiğini aktaran Güvenç şunları dile getirdi: "Kanun sözleşmeli satışlarda tüketicilerin sözleşme imzalamadan önce bilgilendirilmesini zorunlu tutuyor ve tüketiciden talep edilecek her türlü ücret ve masrafa ilişkin hususların, sözleşmenin eki olarak tüketiciye ayrıca verilmesini zorunlu hale getiriyor. Yeni düzenlemede küçük puntolarla ve karmaşık olarak düzenlenen sözleşmelere son veriliyor. Sözleşme ve bilgilendirmelerin en az on iki punto büyüklüğünde, anlaşılabilir bir dilde, açık ve okunabilir şekilde düzenlenmesi zorunlu hale getiriliyor. Mevcut kanunda 7 gün olan cayma hakkı süreleri 14 güne çıkarılarak tüketicilerin hakları genişletiliyor."

"TÜKETİCİNİN İSTEĞİ DIŞINDA SİGORTA YAPTIRILMASI UYGULAMASINA SON VERİLİYOR"

Konut satışı ve konut kredisinde yaşanan mağduriyetlerin artık yaşanmayacağına değinen Güvenç şöyle konuştu: "Tüketici kredisi ve konut finansmanı (yani mortgage) sözleşmelerinde tüketicinin isteği dışında sigorta yaptırılması uygulamasına son veriliyor. Konut kredisi çeken tüketicilerimizin bu kredilerini erken ödemeleri durumunda mevcut düzenlemelere göre ödemek zorunda oldukları yüzde 2'lik erken ödeme tazminatının, kalan vadesi 36 ayı aşmayan kredilerde erken ödenen tutarın yüzde 1'ini geçemeyeceği düzenlenerek tüketicilerimize önemli bir katkı sağlanmış oluyor. İnşaat firmalarının inşaat ruhsatı almadan maketten satış olarak da bilinen ön ödemeli konut satışı yapması yasaklanıyor. Tüketicilerin yaşayabileceği mağduriyetlerin önlenmesi amacıyla bina tamamlama sigortası zorunlu hale getiriliyor."

KAPIDAN SATIŞLARDA YAŞANAN MAĞDURİYETLERE SON

Kapıdan satış, mesafeli satış ve abonelik sözleşmeleri ayrıntılı olarak düzenlendiğine değinen Güvenç şu şekilde konuştu: "Kapıdan satışlarda mağduriyetler yaşanıyordu. Bu konuda da tüketicilerin hakları genişletildi ve kapıdan satış yapacakların Bakanlıktan izin alması zorunlu hale getiriliyor. İnternet, telefon, katalog gibi yollarla kurulan finansal hizmetlerin mesafeli satışı düzenleme altına alınıyor. Milyonlarca yerli ve yabancı turisti ilgilendiren devre tatil, devre mülk ve paket turlarla ilgili tüketicilere yeni haklar tanınıyor. Elektrik, su, doğalgaz, internet, telefon gibi tüm aboneliklerde tüketiciler, istediği zaman abonelik sözleşmesini feshetme hakkına sahip oluyor. Abonelik sözleşmesinin feshinin sözleşmenin kurulmasından daha ağır şartlara bağlanması yasaklanıyor."

Gerçeği yansıtmayan satış kampanyaları yasaklanacağını ve denetlemelerin sıkı bir şekilde yürütüleceğini söyleyen Güvenç sözlerine şu şekilde devam etti: " Gazete ve dergi gibi süreli yayın kuruluşlarınca düzenlenen özendirme kampanyaları daha sıkı kurallara tabi tutulacak. Bundan sonra gerçeği yansıtmayan indirimli satış kampanyaları yasaklanacak ve daha sıkı bir şekilde denetlenecek."

"TÜKETİCİLERİN BİLİNÇLENDİRİLMESİNE YÖNELİK ÇALIŞMALAR ARTIRILACAK"

Ders kitaplarına tüketici haklarına ilişkin bölümler konulacağını ve hak ihlallerine caydırıcı cezalar uygulanacağını açıklayan Güvenç şöyle konuştu: " Yayın kuruluşlarına, tüketiciyi bilinçlendirici program yayınlama zorunluluğu getirilecek. Tüketicilerin ticari reklam yoluyla yanıltılmasını engelleyecek tedbirler etkinleştirilecek. Saldırgan ve aldatıcı nitelikte olan her türlü haksız ticari uygulama yasaklanacak. Tüketicilerin hak arama yolları açısından önemli görev üstlenen Tüketici Hakem Heyetleri'nin daha etkin bir şekilde çalışması sağlanarak tüketicilerin hak arama yolları kolaylaştırılacak. Tüketici haklarını ihlal edenlere uygulanacak idari para cezaları caydırıcı, orantılı ve belirli olması ilkeleri göz önünde bulundurularak yeniden düzenlenmiş. Halk arasında saadet zinciri veya çok katmanlı satışlar olarak bilinen gerçekçi olmayan para veya malvarlığı kazanma ümidi vererek birçok tüketicinin mağdur olmasına neden olan Piramit Satış Sistemleri yasaklanıyor."

(M. Serhat TOPALCA)