İstanbul Rumeli Üniversitesi Rektörü Veteriner İç Hastalıklar ve Psikoloji Uzmanı Prof. Dr. H.Tamer Dodurka hayvanlardan insanlara geçen virüsler hakkında çarpıcı açıklamalarda bulundu.
Prof. Dr.
Tamer Dodurka ' Hayvanlardaki hastalıklar engellenemezse insan hastanelerinde
boş tek bir yer kalmaz''dedi.
İnsan hastalıklarının tedavisinde tek sorumlu meslek doktorluktur. Ancak
"insan sağlığının korunması" konusunda sorumluluk sadece doktorlara ait
değildir diyen Dodurka sözlerine şöyle devam etti; ''Hayvanlardan insana geçme
potansiyeline sahip olan yüzlerce tehlikeli hastalık (zoonoz) daha hayvan
boyutundayken engellenemezse insan hastanelerinde boş tek bir yer kalmaz.
Nitekim tek bir virüs hastalığı (COVID-19) bile bugün bunun ne kadar önemli
olduğunu bize gösterdi. Bu hastalığın "Çin'in Vuhan Kentindeki hayvan
pazarından kaynaklandığı" görüşü genel olarak kabul görüyor. Demek ki veteriner
hekimlerin bu pazara sunulan hayvanlar üzerinde yeterli kontrol ve denetimi
olsaydı bugün bu virüs dünyanın başına bela olmayacaktı.''
Hayvanlardan
bulaşan hastalıklara karşı mücadele veteriner hekimler ve doktorlar tarafından eş
zamanlı olarak verilmeli!
Hayvanlardan bulaşan hastalıklara karşı mücadeleyi veteriner hekimlerin
ve doktorların eş zamanlı olarak vermesi gerektiğine değinen Prof. Dr. H.Tamer Dodurka;
''Son yıllarda zoonoz hastalıkların dünyayı tehdit etme potansiyeli gittikçe
artıyor. Sadece vahşi hayvanlar değil, özellikle kanatlılar ve domuzlar büyük
salgınlar için kaynak teşkil edebilirler. Bu yüzden hayvanları da kapsayan
koruyucu halk sağlığı önlemleri insan sağlığı için gereklidir. Nitekim 2005
yılında ülkemizde görülen ve halk sağlığını tehdit eden kuş gribi hastalığı
hayvanlarda alınan karantina önlemleri sayesinde engellenebildi. Yine zaman
zaman ortalığa çıkan ve kenelerden bulaşan, insanlarda ölüme yol açan Kırım
Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığı bugün Türk veteriner hekimlerinin bulduğu aşılar
sayesinde daha az korkulur hale geldi. Şarbon vb. bu örnekleri çoğaltmak
mümkündür. Ancak ülkemizde hala hayvanlardan insanlara geçen tüberküloz,
brusella vb. birçok hastalık kol gezmeye devam etmektedir. Bazılarının tek
bulaşma kaynağı hayvanlardır. Bu hastalıklarla karşı mücadeleyi veteriner
hekimler ve doktorlar eş zamanlı yaptıklarında başarı kazanılır. İnsan ve
hayvan ekosistemi birbirine bağlı olduğu için koruyucu hekimliğin sınırları
insan ve hayvan arasında net değildir. Nitekim bu mikroplar insan-hayvan
ayırımı yapmamaktadırlar'' açıklamalarında bulundu.
Dünyaca ünlü bir dergi olan
Lancet dergisinde çıkan bir makaleye göre, 1980 lerde insan sağlığının
sürdürülebilmesi için tüm ekosistemin sağlığının sürdürülmesi gerektiği
anlaşılmıştır. Bunun üzerine, WHO ve FAO gibi uluslararası kuruluşlar iki
hekimliği de bir araya getiren "tek sağlık kavramını" kurumsallaştırmıştır.
Ülkemizde halk sağlığı ve
veteriner hekimlik yetkilileri arasında zoonozlar konusunda iletişimin tamamen
eksik olduğu görülmektedir. Bu eksikliğin bedeli çok ağır olabilir. Bu nedenle
uyarılara kulak verilmeli, halk sağlığı ve veteriner hekimlik arasındaki
etkileşimler kurumsal hale getirilmeli, örneğin Sağlık Bakanlığında "Veteriner
Halk Sağlığı" adı altında bir teşkilat yapısı oluşturulmalıdır.