Ahilik, temelde Kuran
ve Sünnete dayalı sosyal sorumluluğu ön plana alan, yüksek ahlaklı bireyler
yetiştirmeyi amaçlayan, Osmanlı Devletinde en ileri aşamayı yakalamış; sosyal,
kültürel, iktisadi ve askeri yönleri olan, en önemlisi uygulanarak başarılı olmuş
toplumsal bir düzeni oluşturur. Aynı zamanda, ahlak ile sanatın, üretimin ve
ticaretin armonize edildiği sosyal bir yapılanma olarak görülebilecek Ahilik
sistemi, 13. yüzyılla birlikte Selçuklu
Devleti'nin yıkılışını müteakip Anadolu topraklarındaDeri ustası Ahi Evran tarafından kurulan ve yayılmaya
başlayanAhilik teşkilatı zenginle fakir, üretici ile tüketici, emek ile
sermaye ve vatandaş ile devlet arasında sağlam ve güvenilir ilişkiler kurmayı
amaçlamış ve bunu gerçekleştirirken de bütün faaliyetlerini güzel ahlak ve
sosyal adalet sistemi üzerine oturtmaya çalışmıştır.Ahilik
Teşkilatının, bu sistemi oluştururken, dünyada ilk kez ahlaki değerleri kurumsallaştırmayı
da başardığı görülmektedir.
Ahi
teşkilatına mensup olan kişilerin bağlı bulundukları temel ilkeleri belirleyen
hareket tarzını ve hükümlerini bildiren kitaba 'Fütuvvetnâme' adı verilmiştir.
Ahiliğin esasları, ahlak kaideleri, nasihatleri gibi hususlar bu kitapta
bulunmaktadır.
Ahi
Evran'ın Ahilik teşkilatına giren kimseler için verdiği Ahiliğin temel ilkeleri
hâline gelen öğütleri şunlardır: Elini açık tut, kapını açık tut, sofranı açık
tut, gözünü bağlı tut, dilini bağlı tut ve belini bağlı tut. Ahilik
sayesinde Ticaret düzenli ve güvenli bir şekilde işleyişini sürdürmüş olup,
önemli devlet adamları ve gelişmiş bir esnaf ve sanatkarlar sınıfı yetişmiştir.
Ahilik 13-17. yüzyıllarda zirve yapmış her alanda zemin bulmuş, günümüz
belediye teşkilatı kuruluşu ve uygulamalarının temelleri atılmıştır. Ahilik
kurullarıyla üretici-tüketici ilişkilerini en iyi şekilde düzenlemeyi amaç
edinmiştir".
Ahilik
Osmanlıda standartlara uyma zorunluluğu getirmiş, düşük kaliteli mal ve hizmet
üreten esnafa çeşitli cezalar verilmiştir. Bu dönemde günümüzde bile tam
uygulanamayan kalite, standart, üretici tüketici ilişkileri çok kesin
kurallarla belirlenmiştir.
Ahilik
müşteri odaklı bir yaklaşımda bulunarak fiyat, kalite ve standart konularında
çok önemli çalışmalar gerçekleştirmiştir. Ahilik, halka dönük bir kurumdur.
Kar ve ekonomik çıkar ikinci planda yer alır. Tüm çalışmalarında insan merkezli
bir düşünce vardır. Ahilikte ekonomi ve para bir araçtır, bu aracın amaç haline
getirilmesine izin verilmez. İnsanoğlu dünya işleriyle uğraşmalı ama kesinlikle
yaratılış gayesini de aklından çıkarmamalıdır".
Ahilik,
belli bir süre, bir iş basamağında kalarak olgunlaştırılan
yamak-çırak-kalfa-usta hiyerarşisi kurmayı ve bu basamaklarda baba-evlat
ilişkisi gibi öğreticiye candan bağlanmak suretiyle sanatı, sağlam ahlaki ve
mesleki temellere oturtmayı amaçlamıştır
Ahilik Teşkilatı
günümüz koşullarında bile birçok ülkede gerçekleştirilememiş adaletli, verimli
son derece güzel bir sistemi Türk toplumuna kazandırmış bir örgütlenmedir.Anadolu
Selçuklu Devletinden bu yana günümüze gelen her anlamda birliğin, beraberliğin,
kardeşliğin, iyi ahlakın pekiştirilmesi için oluşturulan teşkilat Ahilik
teşkilatıdır.Kardeşlik ve
dayanışma ekseninde asırlardan beri bize yol gösteren Ahilik anlayışı,
ülkemizin 2023 ve 2053 hedeflerine ilerleyişine de eşlik edecektir.
Tarihimizden devraldığımız Ahilik kültürünü ihya etmek ve geleceğimizi bu
değerlerle inşa etmek hepimizin sorumluluğudur.
Bu
yıl 14-20 Eylül 2020 tarihinde 33. Ahilik Haftasının kutlanması planlanmış ancak
Covid-19 salgını nedeniyle haftalık kutlama programı iptal edilmiş sadece 14
Eylül 2020 Pazartesi günü Atatürk Anıtına Çelenk sunma, saygı duruşu, istiklal
marşının okunması ve ardından Şehitlik Ziyareti gerçekleştirilmiştir.
Bu vesileyle Ahilik Teşkilatı'nın kurucusu
gönül insanı Ahi Evran-ı Veli`yi rahmet ve minnetle yad ederken, Türkiye
ekonomisinin temel dinamiklerinden esnaf ve sanatkarlarımız, tüccarlarımız,
sanayicilerimiz başta olmak üzere bütün vatandaşlarımızın Ahilik Haftası`nı
kutluyor, hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum.
Ticaret İl Müdürü