Bu yazının hikayesi aslında bir yıl kadar öncesine dayanıyor. Bir gazeteci arkadaşım, bir iş kadının KMTSO (Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası) toplantısında Zeytun! (Süleymanlı) da yapılacak çalışmalarla bölgenin turizm merkezi haline dönüştürülmesi h
Şehrimize
kültür ve turizm alanında yapılacak her türlü yatırımdan memnuniyet duyarız.
Şehrimizin ulusal ve uluslararası tanınırlığı için kim ki emek sarf
ederse yanında durur, elimizden gelen tüm desteği veririz. Bu projede de gerek
Mavi Düşünce Derneği olarak, gerek bireysel olarak gerekse danışmanlık
şirketimiz üzerinden her türlü desteği vermeye hazırız. Fakat basın
açıklamasından net bir şey anlamış değiliz. Bu hususta hem KMTSO hem de DOĞAKA
kamuoyunu daha net bir şekilde bilgi sahibi yaparsa bundan ziyadesiyle mutlu
oluruz. Bununla birlikte yapılan basın açıklamasına binaen aklımıza takılan
bazı hususları dile getirmek istiyorum. Süleymanlı Kültür Projesi nedir?
Öğrenmek istiyoruz?
1-Projenin Avrupa
Çapında turizm destinasyonu oluşturmasında önemli olduğu ve kente katkı
sağlayacağına vurgusu yapılıyor. Bu projenin AB ile ilgili bir yönü var mı?
Yani KMTSO ve DOĞAKA dışında projenin yurt dışından paydaşları bulunuyor mu?
2-Projeyi KMTSO ve
DOĞAKA Genel Sekreteri arasında teknik destek hususunda bir protokol
antlaşmasıyla ilan edildi. Basın açıklamasında Süleymanlı Kültür Köyü
projesiyle yerli ve yabancı turistlerin ziyaret edeceğinin vurgulandığı
projeden İl Kültür Turizm Müdürlüğü, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi,
İstiklal Üniversitesi, Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi ve şehrin kültürü ve
tarihi üzerine faaliyet yürüten STK'lar haberdar mıdır? (Yaptığım görüşmelerde
bu kurumların ve STK'ların da bizim gibi meseleyi basından duyduklarını
öğrendim.)Böylesine şehrimiz için önemli bir projenin tanıtımı anlamına
gelebilecek bu protokolün paydaş sayısı neden arttırılmamıştır?
3- Basın açıklamasında
"
alanın çoğunluğu tarihi eserlerden dolayı koruma altında bulunmasından
dolayı özellik arz ediyor" ifadesinden hareketle burada bir projenin
yürütülüp yürütülemeyeceği hususunda Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu
ilebir görüşme yapılmıştır?
4-Tarihi ve kültürel
değeri olan varlıkların restorasyonu yapılacak mı? Yapılacaksa hangileri
yapılacaktır? Hamidiye Kışlası, Süleymanlı Şehitliği, Süleymanlı Çeşmesi, Kanlı
Köprü vb.
5- Ermeni Konakları,
Ermeni Kilisesi gibi isimler altında restorasyon çalışmaları yapılacak mıdır?
6- Süleymanlı Kültür
Köyü projesi olursa acaba KANLI KÖPRÜ namıyla bilinen tarihi köprünün hemen
dibine inşa edilmiş olan ucube HES tesisi (Neden ve nasıl yapıldığının üzerinde
durmuyoruz) doğal ve tarihi silueti bozmasından dolayı kaldırılacak mıdır?
7- Yine basın
açıklamasında geçen "Projenin ana hedef kitlesini Süleymanlı Köyü ve
çevresinde yaşayan TOPLULUKLAR oluşturuyor." İfadesindeki topluluklar
ile ne kastedilmektedir? Bölge halkı kastediliyorsa bu ifade doğru bir anlatım
dili değildir. Genellikle bir bölgedeki farklı kimlik, kültür, cemaat ve
cemiyetlerin izahında topluluk ifadesi kullanılır.
8- DOĞAKA tarafından
hazırlanan ve kitaplaştırılan Kahramanmaraş Turizm Stratejisi ve EYLEM PLANI
(2020/2024)'nda Süleymanlı Köyü yerine ILICA Mahallesinin daha büyük bir turizm
potansiyeline sahip olduğu vurgulanmıştır. Bununla birlikte ulusal ve
uluslararası turist çekebileceği hususunda görüş beyan edilmemekle birlikte
Ilıca, Kısık Vadisi ve Su Sporları üzerine turizm yatırımları yapıldıktan sonra
tanıtım yapılabileceği öngörülmekteyken Doğaka Genel Sekreteri ve
KMTSOBaşkanlığı acaba bu EYLEM PLANInı okumamışlar mıdır?
10- Yine basın açıklamasında
bölgenin tur organizasyonlarına dahil edileceği, hareketliliği arttırılacağına
vurgu yapılmış. Biz biliyoruz ki Kahramanmaraş-Ilıca/Süleymanlı Yolu yıllarca
halkın haykırışları içerisinde sürünceme halindedir! Bölgenin yol sorunu
halledilmeden kültür Köyü projesi yapmak ve oraya yerli ve yabancı turistlerin
geleceğini iddia etmek büyük bir iyimserlik değil midir? Diğer taraftan
Kahramanmaraş'ta hemen her yerinden doğa, tarihi ve kültür varlıkları
arz-ı endam ederken bu hususta KMTSO ve DOĞAKA'nın tur
organizasyonlarının şehre gelmemesinin sebeplerini ortadan kaldırmak için
projeler geliştirmesi daha öncelikli değil midir?
11- Velev ki tur
organizasyonları şehrimize geldi, Kahramanmaraş'ta bu hususta turistlere
rehberlik hizmeti sunan bir kurum, kuruluş veya yapı mevcut mudur? Bu konuda
KMTSO ve DOĞAKA bir proje hazırlamışlar mıdır?
Bu son soru yapılacak
Süleymanlı Kültür Köyü için her şeyden daha önemli bir sorudur.
Süleymanlı Kültür
Köyü'nü gezdirdiğimiz yerli ve yabancı turistlere bölgenin tarihini ve
kültürünü nasıl anlatacağız?
1. Yol:
Bölge tarih boyunca Ermenilerin yerleşim yeriydi. 100 Yıl öncesine kadar
Ermeniler burada yaşıyorlardı. Restorasyon edilen şuErmeni Konağı, şu
Ermeni Evi, şu Kilise Ermeni Kilisesi, Ermeniler 1915'te Tehcire tabi
tutuldular, buradan başka bölgelere göçe zorlandılar. 12 Şubat 1920 sonrasında
Ermenilerin 12 Şubat 1920 sonrasında Fransızlarla bu bölgeden çıkıp gittiler.
Yerlerine Selanik'ten aileler getirilip yerleştirildi. Büyük acılar yaşandı ama
kültürleri şu el sanatlarında devam ediyor vs vs.
2. Yol:
Eskiden Zeytun olarak bilinen Süleymanlı'da Türkler ile Ermeniler
birlikte yaşıyorlardı. 1832'den sonra Avrupalı ve ABD'li misyonerlerin
etkisiyle bölgedeki Ermeniler Ermeni Vaspurakan Krallığı'nı canlandırmak,
Kilikya Ermeni Devleti'ni kurmak için milliyetçi isyanlara başvurdular. Çok
sayıda isyan çıkardılar. Zeytun, Fırnız, Kişifli Yenicekale, Fındıcak Saimbeyli
ve Andırın Geben gibi bölgelerdeki Ermeni çeteleriyle Türk ve Müslüman ahaliye
saldırdılar halkı katlettiler. Osmanlı'nın Millet-i Sadıka adı verdiği, askere
almadığı ve önemli devlet görevlerine getirdiği bu Ermeniler, 1895 Zeytun
İsyanında Mleh, Abah ve Agasi adlı Ermeni teröristlerin liderliğindeki
Ermeniler kadınları ve erkekleri şu gördüğünüz Hamidiye Kışlası'nı yaktılar,
Türk askerlerini esir aldılar. Şu gördüğünüz KANLI KÖPRÜ'den 400'den fazla
askerimizi şehit ederek köprüden aşağıya attılar. Şu gördüğünüz Asker
Kayası'ndan Müslüman ahaliyi ve askerleri zorla aşağıya attılar. Katliamlar yaptılar.
Sonrada Avrupalı devletlerin arabulucuğu ile teröristler ellerini kollarını
sallaya sallaya yurt dışına çıktılar. Öyle ki 1915'e geldiklerinde Türk askeri
Çanakkale'de, Yemende, Kafkaslarda Sina'da savaşırken Zeytun'da Ermeniler İsyan
etti, Türk ordusunun ikmal yollarına saldırdılar. Devlet 1915'te Tehcir Kanunu
çıkardı. 1918'de Mondros Ateşkesiyle Osmanlı yıkılınca Ermeniler Fransızlarla
işbirliği yapıp Maraş'ta ve köylerinde Türklere karşı saldırdılar. Bayrak
Olayı, Sütçü İmam Olayı, 12 Şubat vs vs.
Üçüncü bir anlatım yolu
olsa olsa dinler arası diyalog tarzı anlatım olur ki o tarih olmaz, edebiyat
olur! Onunda neye ve kimlere hizmet edeceğini kestirmek zor değildir.
Ayrıca unutulmamalıdır
ki Türkiye, ASALA'dan çok çekti. Buna rağmen Ermeni Meselesi hususunda
çok şeffaf davrandı. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan Bey, bu
işi tarihçiler araştırsın, tarafsız heyetler Ermeni Diasporasının iddialarına
baksınlar dedi. Türkiye tüm arşivlerini açmaya hazır fakat Ermenistan, Rusya, Almanya,
İngiltere, ABD ve Fransa da arşivlerini açsınlar dedi. Fakat Ermeni
Diasporası ve ismi zikredilen ülkeler bu çağrılara kulaklarını tıkadılar.
Üstüne üstlük Türkiye en üst düzeyde Ermenistan'a ziyaret gerçekleştirdi.
Van'da AKDAMAR KİLİSESİ'ni restore ederek hizmete açtı. AB müktesebatı
çerçevesinde Ermeni vakıflarına ait malların büyük bir bölümü iade edildi. Tüm
bunlara rağmen Ermeni Diaspoarası 4T (Sözde Soykırımı Dünya'ya Tanıtma,
Türkiye'ye Tanıtma, Toprak talep etme, sonra da Tazminat isteme,) politikasından
asla vazgeçmedi. Ve bugün Azerbaycan topraklarının %20'sini işgal etmiş olan
Ermenistan ve Ermeni Diasporası hem Suriye'de YPG/PYD hem Irak ve Güneydoğu
Anadolu'da PKK yoluyla hem de Uluslararası arenada Türkiye'ye karşı hain
faaliyetlerini yürütmektedir.
Tüm bunlar ortayken,
1.Yol da bahsedildiği
gibi Ermenilere şirin gözükmek için bir Süleymanlı (Zeytun) tarihi ve
kültürü anlatmak hem şehitlerimizin ruhaniyetini incitir hem de gerçeklerin
üstü örtülür ki bunu Kahramanmaraş halkı kabul etmez. Bu tarz bir yaklaşım
Ermeni Diasporası'nın toprak ve tazminat talebine malzeme yapılır, başka da bir
yere varmaz.
2.Yol'da bahsedildiği
gibi gerçek bir tarih anlatımına ise ne Ermeni Diasporası tahammül edebilir ne
de şu günlerde parlamentolarında asılsız Ermeni iddialarını oylayıp kabul eden
yabancı devlet temsilcilikleri.
Böylesine Türk
milletinin hafızasında canlılığını koruyan acı olayların yaşandığı
Süleymanlı'yı (Zeytun'u) özellikle de Kahramanmaraş'ın İstiklal Mücadelesi'nin
100.Yılı'nda gündeme getirmek hangi amaçla olursa olsun izahı oldukça zor bir
meseledir.
Velhasıl Süleymanlı
Kültür Köyü Projesi ile ilgili biz öngörümüzü dile getirdik, inşallah biz
yanılırız, milletimizin kazanacağı, halkımızın incinmeyeceği, tarihimize ve
kültürümüze ters faaliyetlerin yapılmayacağı, bölgeyi ayağa kaldıracak büyük
ve güzel bir kalkınma hamlesi olur. Amacımız şehrimizin kültür ve
turizmini ortaya çıkarmak olsun ama tarihimizi ve kültürümüzü tahrip edecek,
milletimizi yürekten incitecek hatalar olmasın.
Fakat naçizane birkaç
tavsiyem olacak;
Afşin, Elbistan,
Pazarcık, Göksun, Andırın ve Türkoğlu'nda Kültür Köyü projesi uygulanabilecek
bıçak sırtı konularla ilintilenemeyecek onlarca köyümüz var, KMTSO ve DOĞAKA bu
köyler üzerinde çalışma yapabilirler. Örneğin Eski Pazarcık, Afşin Tanır,
Türkoğlu Karahüyük veya Ceceli köyleri vs.
Basın
açıklamasında bahsedilen TARIM ve HAYVANCILIK ile ilgili bölge halkının
kalkınması amaçlanıyorsa kişüphesiz öyledir. Bu proje dışında da
-İlk olarak
Kahramanmaraş-Ilıca/Süleymanlı yolu yapılabilir.
-Köylüye tarımı ve
hayvancılığı geliştirici uygun şartlarda kredi sağlanabilir,
-Damızlık hayvan,
genetiği oynanmamış tohum ve gübre desteği verilebilir,
-Ilıca Kaplıcalar
bölgesine yatırımlar yapılsın, kaplıcaların ulusal ve uluslararası tanıtımı
yapılabilir,
-Bölgedeki doğal hayatı
olumsuz etkileyen HES'ler durdurulabilir,
-Su spor ve doğa turizmi
konusunda DOĞAKA'nın 2020/2024 Eylem Planı dikkate alınarak yatırımlar ve
tanıtımlar yapılabilir ve emin olun bölge halkı tarımda ve hayvancılıkta
ilerleme kaydeder.
Tüm bunlarda KMTSO
gayet tabi öncü olabilir, yapabilir.