Elbistan'ın il
yapılması gerekliliğini vekil olduğu günden bugüne Meclis gündeminden
düşürmeyen CHP Genel Başkan Yardımcısı Ali Öztunç, ilçenin il statüsüne geçmesi
için Ankara'da girişimlerde bulunarak Meclis Başkanlığı'na Kanun Teklifi sundu.
Devletin vatandaşa
hizmet için ayağına gittiği günümüzde, Elbistanlı bir vatandaşın kamu hizmeti
almak için 170 KM mesafedeki il merkezine gitmek durumunda kalmasının mantıklı
olmadığını vurgulayan Ali Öztunç, bölgenin ticaret merkezi konumunda olan
Elbistan'ın çevre il ve ilçelerdeki vatandaşların ihtiyacını karşılama
noktasındaki öneminin de altını çizdi.
KAMU HİZMETLERİ
KOLAYLAŞACAK, GELİŞMİŞLİK DÜZEYİ ARTACAK
Kanun Teklifi
gerekçesinde Kahramanmaraş il merkezine uzaklığı, sosya-ekonomik gelişmişlik
durumları dikkate alındığında Elbistan'ın il yapılmasının uygun olacağını
belirten Öztunç, Afşin, Nurhak, Ekinözü ve Göksun ilçelerinin de yeni kurulacak
Elbistan iline bağlanmasıyla, kamu hizmetlerinin işleyişinin kolaylaşacağını ve
bölgenin ekonomik gelişmişlik düzeyinin artırılmasına büyük katkı sunacağını
açıkladı.
CHP'li Ali Öztunç'un
TBMM Başkanlığı'na sunduğu Kanun Teklifi aynen şu şekilde;
GENEL GEREKÇE
Elbistan,
Kahramanmaraş iline bağlı en büyük ilçedir. Akdeniz, İç Anadolu ve Doğu Anadolu
bölgelerinin kesiştiği noktada yer alır. TÜİK 2020 yılı verilerine göre
Elbistan nüfusu köyleriyle birlikte 142.778 dir. Elbistan'ın il yapılması ve
Afşin, Nurhak, Ekinözü ve Göksun İlçelerinin de yeni kurulacak Elbistan İline
bağlanması durumunda yeni ilin nüfusu 299.281 kişi olacaktır.
İlçe sınırları Doğu
Anadolu Bölgesi'nin Yukarı Fırat Bölümü'nde olup 2547 km² yüz ölçümüne
sahiptir. Yaklaşık olarak 37 doğu meridyeni " 38 kuzey paraleli arasında
bulunan Elbistan'ın kuzeyinde Darende ve Gürün ilçeleri, güneyinde Nurhak ve
Ekinözü, doğusunda Malatya ili, Doğanşehir ve Akçadağ ilçeleri, batısında ise
Afşin ve Göksun ilçeleri bulunmaktadır.
Elbistan'ın
İl merkezine mesafesi 169 km, Afşin İlçesinin 150 km, Göksun İlçesinin 90 km,
Nurhak İlçesinin 182 km, Ekinözü İlçesinin 170 km'dir.
Elbistan, tarihi çok
eski dönemlere kadar uzanan bir şehir olup Osmanlı Devleti`ne son katılan
beylik olan Dulkadiroğlu Beyliği`ne başkentlik yapmıştır. Beyliğin başkenti
ancak 1507`de Elbistan`ın savaşta tamamen yakılmasından sonra Maraş`a
taşınmıştır.
Elbistan Türkiye'nin
dördüncü büyük ovasına sahiptir. Şehir çok yakınından doğan ve ortasından geçen
Ceyhan Nehri ile ünlüdür. İlçenin ekonomik yapısında tarım ve tarıma dayalı
ticaret ağırlıklı paya sahiptir. Bölgenin en büyük şeker fabrikası olan
Elbistan Şeker Fabrikası ovada ve civar illerde yetişen pancarları
işlemektedir.
Elbistan Türkiye'nin
linyit rezervinin yüzde 70'ine tekabül eden, 100 kilometrekarelik bir alana
yayılmış 3,4 milyar tonluk bir linyit kömür rezervi bulunmaktadır.
Afşin-Elbistan A ve B Termik Santralleri adı altında 2 tane büyük termik
santral bulunurken ve C ve D Termik Santralleri ihale aşamasındadır. Afşin-Elbistan
bölgesinde yaklaşık 4,5 milyar tonluk linyit kömürünün 8 bin megavatlık güce
sahip C, D ve E termik santrallerinin kurulumunu öngören enerji yatırımı
Elbistan'ın Türkiye'nin sayılı enerji merkezlerinden bir olma özelliğini
pekiştirecektir.
Elbistan şuan da
bölgenin ticari merkezi konumunda yer almakta ve tarım, hayvancılık, sanayi,
ticaret ve inşaat alanlarında da son derece gelişmiş büyük bir ilçe olma
özelliğini taşımaktadır. Nurhak, Ekinözü, Göksun, Malatya'nın Darende, Akçadağ
ve Doğanşehir İlçeleri ile Sivas'ın Gürün İlçesi'nin genel ihtiyaçlarını
Elbistan'dan karşılamaktadır.
Anayasamızın 126'ncı
maddesi Türkiye'nin merkezi idare kuruluşu, coğrafi durumuna, ekonomik şartlara
ve kamu hizmetlerinin gereklerine göre illere; illerin de diğer kademeli
bölümlere ayrılmasını öngörmektedir.
5442 sayılı İl İdaresi
Kanunu'nun 1'inci maddesinde anayasal düzenlemeye uygun olarak "Türkiye,
merkezi idare kuruluşu bakımından coğrafya durumuna, iktisadi şartlara ve kamu
hizmetlerinin gereklerine göre illere; iller ilçelere ve ilçeler de bucaklara
bölünmüştür" denmektedir.
Elbistan açılacak yeni
termik santrallerle önemli bir enerji merkezi olma özelliğinin yaratacağı katma
değer, Elbistan'ın İl olması durumunda Nurhak, Ekinözü, Göksun, Malatya'nın
Darende, Akçadağ ve Doğanşehir İlçeleri ile Sivas'ın Gürün ilçelerinin
sosyo-ekonomik gelişmesine katkıda bulunacaktır.
Elbistan'ın il
merkezine 169 km uzak olması kamu hizmetlerini hızlı etkili ve verimli bir
şekilde verilmesini engellemektedir. Devletin vatandaşlarına hizmet için
ayağına gittiği günümüzde Elbistan'dan bir vatandaşın kamu hizmetini almak için
yaklaşık 170 km uzaklıktaki İl merkezine gitmesi mantıklı değildir.
Elbistan, yapılacak
enerji yatırımlarının sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyine yapacağı olumlu katkı
ile il yapılması durumunda sağlanacak kaynak aktarımları ile hızlı bir ivme
kazanarak kalkınan büyüyen bir il olacaktır.
Elbistan, büyük
yatırımların planlandığı, önemli bir tarihi, ekonomik, kültürel, coğrafi çekim
merkezidir. Elbistanlıların İl olmak için sivil toplum kuruluşları ve siyasi
parti temsilcileri ile birlikte gerçekleştirdikleri yoğun faaliyetler,
kentleşmeye kaynaklık edebilecek hemşerilik bilincine sahip olduklarını
göstermektedir. İl olma yolunda birçok kriterleri bünyesinde barındıran
Elbistan il olmalıdır.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1- Kahramanmaraş İline bağlı Elbistan ilçesinin il yapılması amaçlanmıştır.
Kahramanmaraş İl merkezine uzaklığı, nüfus ve sosyo-ekonomik gelişmişlik
durumları dikkate alınarak Elbistan ilçesinin il yapılması ve Afşin, Nurhak,
Ekinözü ve Göksun İlçelerinin de yeni kurulacak Elbistan İline bağlanması kamu
hizmetlerinin yürütülmesini kolaylaştırmasına ve bölgenin sosyo-ekonomik gelişmişlik
düzeyinin arttırılmasına katkıda bulunulacağı düşünülmüştür.
Madde 2-Oluşturulacak yeni kamu hizmet birimlerinin kadro ihdası hususu
düzenlenmiştir.
Madde 3-Yürürlülük maddesidir.
Madde 4- Yürütme maddesidir.
ELBİSTAN
ADIYLA YENİ BİR İL KURULMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ
Madde 1-Kahramanmaraş İline bağlı Elbistan ilçesi merkez olmak ve Afşin, Nurhak,
Ekinözü, Göksun ilçeleri ile bu ilçelere bağlı mahalleleri kapsamak üzere
Elbistan adıyla yeni bir il kurulmuştur.
Madde 2- Bu Kanunla ilde merkezi idare tarafından oluşturulacak yeni kamu hizmet
birimlerine ait kadrolar en geç 60 gün içinde Cumhurbaşkanı tarafından ihdas
edilir.
Madde 3-Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Madde 4-Bu Kanun Hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.
