Bir Hitabe

İslam"dan önce Arabistan"da yaşamış, İyad Kabilesi"nden olan Kuss b.Sâide, Arap dili ve edebiyatını çok iyi bilen, hitabet ve şiirde usta olan bir kimsedir. Peygamberimizin bi"setinden yani peygamber olarak görevlendirilişinden yaklaşık on yıl önce miladi 600 yılında vefat etmiştir. Onun Ukaz panayırında devesinin üzerinde okuduğu dillere desten ve peygamberimizin geleceğini haber veren hutbesini aşağıya sunuyorum.

"Ey İnsanlar! Geliniz, dinleyiniz, öğreniniz ve ibret alınız. Her yaşayan ölür, ölen fena bulur. Olacak her şey olur. Yağmur yağar, otlar biter, çocuklar doğar büyür analarının babalarının yerini tutar. Sonra hepsi yok olur gider. Olayların ardı arası kesilmez. Birbirini takip eder. Kulak veriniz. Dikkat ediniz, iyi dinleyiniz. Gökte haber, yerde ibret alınacak çok şey var. Yeryüzü bir sarayın döşemesi, gökyüzü yüksek bir tavan. Yıldızlar yürü, denizler duru, gelen kalmaz, giden gelmez. Acaba vardıkları yerden memnun olup ta mı kalıyorlar? Yoksa orada bırakılıp uykuya mı dalıyorlar?

Yemin ederim Allah"ın bir dini vardır ki, şimdi bulunduğunuz dinden daha sevgilidir ve Allah2ın gelecek bir peygamberi vardır ki, gelmesi pek yakındır. Gölgesi başımızın üstüne geldi. Ne mutlu. O kimseye ki, O"na inanacak, o da doğru yolu gösterecek. Ne yazık o talihsize ki, O"na isyan edecek ve karşı gelecek. Yazıklar olsun ömrü gafletle geçen ümmetlere.

Ey İyad topluluğu! Hani babalarınız ve dedeleriniz; hani süslü köşkler, taştan konforlu evler yapan Ad ve Semûd milleti. Hani dünyevi varlığına aldanıp da başında bulunduğu milletine; "Ben sizin en büyük Rabbiniz değimliyim?" diyen Firavun ile Nemrût? Onlar zenginlik ve kuvvet bakımından sizden daha fazla değiller miydi? Bu toprak onları da değirmeninde öğütüp toz etti. Yedi bitirdi. Kemikleri bile çürüyüp dağıldı. Evleri yıkıldı ıssız kaldı. Yerlerini yurtlarını köpekler şenlendiriyor. Sakın onlar gibi gaflete düşmeyin. Onların yolundan gitmeyin. Her şey geçicidir, kalan yalnızca Cenab-ı Hakk"tır, ki birdir, eşi ve benzeri yoktur. Tapılmaya layık olan ancak O"dur Doğmamış ve doğurmamıştır.

Evvelce gelip geçenlerden bizim ibret alacağımız şeyler çoktur. Ölüm ırmağının giriş yerleri çok ama çıkış, yoktur. Büyük-küçük hep göçüp gidiyor. Giden geri gelmiyor. İyice inandım ki, herkese olan bana da olacaktır. (Kısâs-ı Enbiyâ)

UKAZ ÇARŞISI

Mekke"de bir çarşı ukaz çarşısı;

Çarşı ki nereden baksan kaışısı

Şehri haleleyen büyük panayır

Sade alım satı yeri mi, hayır!

Orada en zengin alış veriş söz

Üstünde ruh tüter dalga dalga öz

Düşünce merkezi şiir meydanı

Sanki bir kürsüde dil buhurdanı

Püskürtür her yana bir şeffaf buğu;

En gizli mananın çatlar kabuğu.

Cennet dili, gökler gibi bir lisan