Tarikat sözlükte nefsin dünyevî isteklerini önleyerek onu bir üstadın rehberliğinde terbiye ederek Allah"ın rızasını kazanma yolunda gayret etmektir. Hicri 6. (M. 12) yüzyıldan başlayarak çok sayıda tarikat kurulmuş ve bunlar şubelere, kollara ayrılarak bütün İslam dünyasına yayılmış ve günümüze kadar gelmişlerdir.Tarikatta İç temizliğine, gönül rahatlığına ulaşmak, kurtuluşa kavuşmak için Allah"ı çok "zikir" etmek gerekir.
Ünlü mutasavvıf Cüneyd-i Bağdâdî (ö.297/909) "Tarikatı şöyle tanımlar: "Tarikat, insanın her türlü kötü huydan kurtulup güzel bir ahlâka sahip olarak yaşamasıdır."
İbnÂbidintarikatı, "Red-diMuhtâr" adlı ünlü eserinde şöyle tanımlar: "Tarîkat, mesafeleri aşıp makamlara yükselmek için girilen bir yoldur. Allah"a giden yolun dışı ve içi vardır. Dışı şeriat içi hakikattir. Şeriatta hakikatte sütte yağ gibidir, sütü çalkalamadan yağı alınamaz. Ama her ikisinin de amacı Allah"a gereği gibi kulluk etmektir".
Ünlü mutasavvıf Sühreverdî ise "Avârifu"l-Maârif" adlı kitabında tarikatı, dinin kural ve temellerine uygun olarak yaşamayı amaç edinen bir yol olarak tarif eder.Yani günah işlemeye vasıta olan maddi ve manevi güçlerden arınmak ve yerini sevaba vesile olanların alması için çalışmaktır.
Bu tariflerden şu sonucu çıkarıyoruz: Tarikat İnsanın kötülüklerden kalbini koruması için Allah"ı görüyormuş gibi nefsini kontrol altında bulundurması ve ibadet etme alışkanlığını kazanması için girdiği manevi bir yoldur. Bu yolda şeyh - mürit ilişkisi vardır. Şeyh öğretmen, müritse öğrencidir. Öğretmen ilim irfan sahibi, hak ve hakikat ehlidir. Şeriat ilmini, tasavvuf ilmini ve insanları manevî hastalıklardan kurtarmak için psikoloji ilmini bilen bir ruh hekimi ve bir eğitici /mürşittir. Öğrencisini sürekli bilgi ile görgü ile irfan ile sevgi ile tanıştırır. Hak varlığında yok olmayı öğretir. Böyle bir Müslüman örnek bir mümin olduğu için de toplumda tarikat ehli diye anılır. Onun için bazı insanlar bir tarikata girerek dinini mürşid-i kâmilden öğrenmeye çalışırdı.
Sevgili Okurlar! Tarihi süreç içinde tasavvuf, tarikat benzeri yapılar bünyesinde olsun, ritüeller çerçevesinde olsun ne yazık ki İslam"ın kabul etmeyeceği tortular oluşmuştur. Günümüzde ise maalesef misyonu çarpıtılmış bir "cemaat /tarikat" fitnesi vardır.Bu yolda hedefe ulaşmak için dinimizin yasakladığı her türlü yola başvuran bir takım gruplarının, cemaatlerin, tarikatların ortaya çıktığını görmekteyiz. Son zamanlarda öyle tarikatlar peyda oldu ki sayıları gün geçtikçe artmakta, gün geçtikçe dejenere oldukları bir bir açığa çıkmaktadır.
Zira bunların başında bulunan şeyhler, hayatlarının her safhasında "ben Allah"ın rızasını nasıl kazanırım? Bu insanlara nasıl ulvi meziyetler kazandırabilirim?" muhasebesini hâkim kılması gerekirken ne yazık ki dünyevi işlere aşırı bulaştıklarını, siyasete ve devlet işlerine girerek bir takım menfaatler içine girdiklerini yakından izlemekteyiz. Amaçlarına ulaşmak için her şeyi mubah sayabilen şeyhlerin, kendilerini keramet ehli sayan mürşitlerin, villalarda, köşklerde yaşayan efendilerin, cinsellik tutkusuna kapılmış tarikat pirlerinin, nefsani arzularının bir bir ortaya çıkışının sonuçlarını toplum olarak hayretle ve ibretle izlemekteyiz. Bunlara inanan ve bencil, dar, bozulmuş zihinlerinpeşinden giden insanlarsa, her gün tekrarladıkları dualarının ve ibadetlerinin ne kendilerini ne de şeyhlerini ıslah edemediğini göremiyor olmalarıdır.Kendi menfaatleri için başkalarının haklarını gasp edenlerin ibadetlerinin deokudukları ve tekrarladıkları alışıla gelmiş dualarınında kuru bir tekrardan ibaret olduğunu Yüce Kitabımız sık sık hatırlatır.
