Gerekiyorsa insanlar başkalarını da sorgulamalıdırlar ama karşıdaki kişi bunu hak ettiği zaman ya da kendisi haklı olduğu zaman veya toplum hakkını korumak için, hak ve hukuk, saygı çerçevesinde, bir de hakaret etmeden, gerektiğinde bunu yapmalıdırlar yani ölçüyü kaçırmadan ve bilinçli olarak ya da doğruyu meydana çıkarmak için bunu yapabilmelidirler! Bizim halkımız içinde, Hazreti Ömer'e bir şahsın;"Sırtındaki elbisenin hesabını vermeden seni dinlemeyeceğim!" dediğini bilmeyen yoktur, her fırsatta bu olay örnek olarak ortaya konulur ama kimse olayın içeriğine ve detaylarına girmez, kimse de hesap vermez! Demem odur ki;hesap sormak bilinç işidir ve işlerin doğru gitmesini sağlama işidir.
Yanlış işleri ve haksızlıkları genelde güçlü olanlar yaparlar ama bizim veya bizim gibi toplumlarda ne güçlü olmayanlar sorgulama yapabilirler ne ne de güçlü olanlar hesap verirler ve dolayısıyla güçlü olanların yaptıkları yanlarına kâr kalır, bu, dün de böyle idi bugün de böyledir. Yine bizim toplumumuzda gariptir, olması gerekenin tam aksine, haksız olanlar ya da haksız olduğu halde haksız olduğunu kabul etmeyenler veya haklı olmadığını idrak edemeyenler yani doğruyu yanlışı ayırt edemeyenler sorgulama yaparlar daha doğrusu sataşırlar ya da haksızlığını örtmek için her ortamda, uluorta sorgulama yaparlar veya sataşırlar, bu da kaosa sebep olur, bu yüzden toplum bir türlü doğruyu bulamaz ve kalkınamaz. Geri kalmışlığın arkasında bu yapı gizlidir.
Son zamanlarda daha da çok gündeme getirilen, Kahramanmaraş'ın ilerleyemeyişinin arkasında bu sakiler vardır. Genelde insanlar bu davranışlarını sürdürürlerken, kurnazlar aradan sıyrılarak iş başına geçemektedirler, bu da bir çeşit ilahî cezadır yani insanların kendi elleri ile yaptıkları yanlış işlerin neticesi bir cezadır, asıl ceza da zaten budur.
Siyaseti ve toplumsal yapılanmayı az çok bilen birisi olarak, memlekette bir yanlış iş yapıldığı zaman bunun sorguladığını görmedim ama doğru iş yapanların veya doğru iş yapmak isteyenlerin sorguladığını hatta adeta afaroz edildiğini bilirim.
İşin doğrusu; iyi bir toplum olmak istiyorsak ki olmak zorundayız, kişi ya da kişiler olarak, yaptığımız işlerin veya takındığımız tavırların doğru olup olmadığını, başkalarından önce kendimiz sorgulamalıyız.
Başkalarını sorgulamak elbet kolaydır ama kişinin kendisini sorgulaması kolay değildir çünkü nefse ağır gelir, hele ahiret düşünülmediği zaman bu iş, kişinin kendine daha da hoş görünecektir, öyle de olmaktadır, başkalarını sorgulamak kişiyi kubartacak bir iştir ama sorumluluğu ağırdır! Sorgulanması gerekeni sorgulamamak ise vebaldir.