Özellikle havaların sıcak
olmasına bağlı olarak vücudda kaybedilen su miktarının çeşitli rahatsızlıklara
sebep olduğu biliniyor. Bununla beraber havaların sıcak olması dolayısıyla
besin zehirlenmeleri de dikkat çeken konuların başında geliyor.
İç Hastalıkları Uzmanı Dr.
Bekir Tekelek, havaların aşırı derecede sıcak geçtiği ve ramazan ayını yaşandığı
bu günlerde besin zehirlenmelerine fazla terden dolayı su kaybına dikkat çekti.
Sıcak havaların daha etkili
olduğu yaz aylarında besin zehirlenmeleri ve ishaller hakkında bilgi vererek
çeşitli uyarılarda bulunan Uzman Dr. Tekelek şunları söyledi: " Yaz aylarında
sıcaklıkların artması nedeniyle insanlar daha fazla terler ve su kaybının
artmasına bağlı olarak insanlar ve daha fazla susar ve sıvı kaybını karşılamak
için daha fazla sıvı tüketirler ve sıcak havada besinler daha kolay bozulur.
Ağızdan alınan bu sıvı ve gıdalarda eğer mikropluysa buda besin zehirlenmeleri
ve ishallere yol açar. Besin zehirlenmeleri ve ishallerde mikroplu gıdanın veya
suyun ağızdan alınması ve barsaklara ulaşması hastalığın başlamasına yol açar."
KAYBEDİLEN SIVIYI HASTA AĞIZDAN ALAMAZSA TANSİYON
DÜŞÜKLÜĞÜ VE BÖBREK YETMEZLİĞİ GELİŞEBİLİR
Kaybedilen suyun yeterli düzeyde alınmadığı
zaman çeşitli rahatsızlıklara neden olabileceğini ifade eden Tekelek şu şekilde
konuştu: "Aslında midenin asit yapısı bu mikroplara karşı koruyucudur ancak
mide asit salgısını azaltıcı ilaçları alan insanlarda bu hastalıklar daha kolay
oluşmaktadır. Besin zehirlenmeleri ve ishallerde mikrop mideye ulaştığında
vücut bu mikrobu algılar ve bulantı kusmayla bu mikrobu atmaya çalışır tabiki
beraberinde mide de var olan diğer gıdaları da atar. Barsaklara ulaşan mikrob
burada kendisinin ya da salgıladığı toksinlerinin etkisiyle ishal yapar bazen
bulantı kusma olmadan da tek hastalık bulgusu ishal olabilir. İshallerde bol ve
sulu dışkılama olacağı için ve bol tuz kaybı oluşacağı için hastalarda dilde
kuruma, kaybedilen sıvıyı hasta ağızdan alamazsa tansiyon düşüklüğü ve böbrek
yetmezliği gelişebilir."
SIVI VE TUZ KAYBI ÇOCUK VE YAŞLILARDA DAHA TEHLİKELİ
Sıvı ve tuz kaybının
çocuklarda ve yaşlılarda daha tehlikeli olduğunu söyleyen Tekelek şunları dile
getirdi: " Sıvı ve tuz kaybı özellikle çocuklarda ve düşkün yaşlı hastalarda
daha tehlikelidir. Bazı ishaller dizanteri dediğimiz mikrobun barsak duvarını
istila etmesiyle kanlı ishal, ateş ve karında kramp tarzı ağrılara yol
açabilir. Tifo da ishal yapabilen bir hastalıktır ama son derece sinsi seyredebilir.
Bazen tek bulgusu ateş olabilir. Yüksek ateş ciltte ve karın bölgesinde kırmızı
lekeler bilinçte bulanıklık dalgınlık hali tifonun belirtisidir. İshalde en
önemli tedavi kaybedilen sıvıyı almaktır. Ama sadece sıvı kaybı olmadığı için
sodyum potasyum klorür gibi mineralleri içeren sıvıları almak gerekir. Çay
kahve gibi gıdalarda bu elektrolitler yoktur kola maden suyu gibi sıvılar daha
çok tercih edilmelidir. İshal kesici ilaçlar kullanılmamalıdır. Bulantı kusma
nedeniyle ağızdan sıvı alamayan hastalar dili kuru tansiyonu düşük olan
hastalar en kısa zamanda hastaneye başvurmalı ve damardan serumlarla
beslenmeleri sağlanmalıdır. Hastaların ishalleri geçinceye kadar çiğ, iyi
muhafaza edilmemiş gıdalardan, yağlı gıdalardan uzak durması gerekmektedir."
(M. Serhat TOPALCA)