ANTALYA (AA) - AYŞE ERKEÇ - Küresel ısınmaya neden olan en önemli sera gazlarının başında gelen karbondioksiti yakalayıp ayrıştıracak karbon yakalama makinesi geliştiren firmanın yönetim kurulu başkanı Taner Mirzabey, "Geliştirdiğimiz makinenin en küçük modeli, 5 bin ağacın bir yılda yaptığı işi bir günde yapıyor." dedi.
MRZ Çevre Teknolojileri tarafından geliştirilen ve "MRZ CO2" adı verilen karbon yakalayıcı makine, havadaki karbondioksitin yüzde 80'inden fazlasını hapsedebiliyor.
ISO, FWA, AQC sertifikalarını alan ve saatte 15 bin metreküp havayı temizleme özelliğine sahip makine, hapsettiği karbondioksitin önemli bir kısmını karbona dönüştürürken elde edilen karbon, plastik yapımı, sera bitkilerinin yetiştirilmesi ve karbonatlı gazlı içecek üretiminde kullanılabiliyor.
AA muhabirine, geliştirdikleri karbon yakalama makinesi hakkında bilgi veren MRZ Çevre Teknolojileri Ltd. Şti. Yönetim Kurulu Başkanı Taner Mirzabey, çevre firması olarak Türkiye'ye ve doğaya sundukları çalışmalardan mutluluk duyduklarını dile getirerek, "Paris İklim Anlaşması bize ufuk oldu. Sonrasında karbon tutma ve yakalama teknolojisini ülkemize sağlamayı hedefledik ve geliştirdiğimiz makinenin en küçük modelinde 5 bin ağacın bir yılda yaptığı işi bir günde yapmayı başardık." diye konuştu.
Mirzabey, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Saç telleri ortalama 50-70 mikron çapında ve gözle görülebiliyor ama partikül maddelerle egzozdan çıkan zararlı gazları ve tozları göremiyoruz. Makinemiz bunları da temizliyor, insan sağlığına büyük bir katkıda bulunuyor. MRZ CO2 karbon yakalayıcı ülke ekonomisine de büyük bir katkı sağlayacak. Artık dünyada her firmanın, ürettiği karbon kadar karbon tutucu teknolojisini hayata geçirmesi gerekiyor. Hedefimiz bu cihazları, büyük firma, belediye, hastane ve sanayilerin kullanması."
- "Elde ettiğimiz karbonu ekonomiye kazandıracağız"
MRZ CO2 karbon yakalayıcı ile 2024 ve 2025'e kadar belirledikleri hedeflerden bahseden Mirzabey, bir otomasyon sistemi geliştirdiklerini, egzoz emisyon sistemlerine benzer bir ağ oluşturarak hangi firmanın ne kadar karbon tuttuğunu hesaplayabileceklerini söyledi.
Cihazın yurt içi kadar yurt dışından da ilgiyle karşılandığını ifade eden Mirzabey, "Almanya'da Hamburg ve Stuttgart'tan makinelerimize talep var ama önceliği ülkemize verdik." dedi.
Makinenin modelleri hakkında bilgi veren Mirzabey, şunları söyledi:
"Modellerden biri insan sağlığına zarar verecek partikülleri topluyor, diğeri havadaki karbondioksidi topluyor fakat ayırmıyor. Büyük, ana cihazımızda, havadaki karbondioksiti topik oksijenle ayırarak karbon elde ediyoruz. Bu değeri ekonomiye kazandıracağız, dünyada halihazırda kullanılan yöntemleri var bunun, mesela ham madde olarak gazozlarda, yakıtta ve petrol kuyularında kullanılıyor. Ülkemizde de hangi yöntemle kullanılacaksa ona göre altyapı hazırlayacağız."
- Orman yangınları harekete geçirdi
MRZ CO2 karbon yakalayıcı makinesinin çizimlerini gerçekleştiren Endüstriyel Tasarım Mühendisi Havvanur Didesu Meriç de "Orman yangınlarının artması sebebiyle çok üzüntü duyuyoruz, 'Bunu nasıl tolere edebiliriz?' dedik ve karbon makinelerini üretme kararı aldık, bu konuda araştırmalara başladık. 'Nasıl filtreler kullanabiliriz, insan vücuduna gelen kötü tozları nasıl engelleyebiliriz?' diye araştırmalar yaptık. Bu doğrultuda da belli başlı filtreler seçerek makinemizin içerisine konumlandırdık." diye konuştu.
Araştırma ve geliştirme sürecinin yaklaşık bir sene sürdüğünü aktaran Meriç, şöyle devam etti:
"Ekip arkadaşlarımızdan yurt dışına gidenler ve sahalarda ölçüm yapanlar oldu. Ağaçlardaki karbondioksitin nasıl oksijene dönüştüğünü gördüğümüzde makinelerimizde de nasıl kullanabileceğimizi gördük ve makinemizin dış çizimini gerçekleştirip, kabuk çizimini oluşturduk. Bizi diğer firmalardan ayıran bir noktamızın olması lazımdı. Biz de hem karbondioksiti temizleyebilmeyi, hem de kötü kokuyu önleyebilmeyi hedefledik ve bu doğrultuda da imalatta ekibimizle makinenin iç tasarımını gerçekleştirdik, konumlandırmalarını yaptık."
- "Amacımız iyi değil en iyi olabilmek"
Elektrik Elektronik Mühendisi Emre Yılmaz ise makineyi Türkiye'nin doğusundan batısına birçok yere yerleştirip sistemi uzaktan izleyebilmeyi amaçladıklarını belirtti.
Türkiye'de ne kadar temiz hava alanının sağlandığını ve başarılı olduğunu tespit edebilmek için Ar-Ge çalışmalarını sürdürdüklerini anlatan Yılmaz, konuşmasını şöyle tamamladı:
"Hedefimiz doğamıza 5 bin tane ağacın sağladığı oksijeni, geliştirdiğimiz makineyle o bölgede sağlamak ve bunu sadece belirli bir bölgede sabit tutmayıp, Türkiye'nin her yerinde projemizi takip edip izleyebilmektir. Bu ülke gencinden yaşlısına hepimizin, buna öncülük etmek, gençler olarak, çalışma arkadaşlarımla birlikte ayrı bir duygu ve hissiyat veriyor. Öncülük etme duygusu ile bu projede amacımız, iyi değil en iyi olabilmektir."
